ممکن است که فکر کنید وقتی پارتنر زبان انگلیسی ندارید که با ایشان مکالمه انگلیسی تمرین کنید، یادگیری زبان انگلیسی بسیار سخت باشد. اما من اینجا هستم که به شما ۵ تکنیک یادگیری زبان انگلیسی یاد بدهم که کاملا به تنهایی میتوانید انجامشان بدهید و نهتنها دایره لغات فعالتان را افزایش دهید بلکه مکالمه انگلیسی خود را به طرز چشمگیری تقویت نمایید. این تکنیکها توسط بسیاری از زبانآموزان زبانشناس به صورت مرتب انجام شده و نتایج خیره کنندهای را با آن مشاهده کردهایم. پس با من در ویدئوی زیر طی این ۵ تکنیک همراه باش.
استراتژی اول: تکرار فعالانه
تکرار فعالانه جزء اولین استراتژیهایی است که انسان به کمک آن مکالمه را در دوران کودکی یاد میگیرد. به سناریوی زیر دقت کنید:
مادر: بگو بابا. کودک: بغ بو! مادر: آفرین! دوباره بگو بـــــابا. کودک: بع بع! مادر: بع بع نه! بــــــا … بـــــا. کودک: بـــع بـــا!
این سناریویی است که برای هزاران سال کودکان را به حرف آورده است. بنابراین طبیعی است که روی شما که میخواهید زبان جدیدی را یاد بگیرید، نیز جواب میدهد.
فعالانه یعنی چه؟
فعالانه یعنی سعی کنید که همهچیز شما مانند گوینده باشد. یعنی نهتنها تلفظ و سرعتتان شبیه وی باشد، بلکه احساسات و انرژی گوینده را نیز منتقل نمایید.
در ضمن این تمرین را میتوانید با سرعت و ریتم متناسب با خودتان، پیادهسازی نمایید. مثلاً در اپلیکیشن زبانشناس که تمام دروس آن سطحبندی شدهاند، ابتدا دورهای را با توجه به سطحتان انتخاب کنید. سپس جملهها را بشکنید و مطالب آن را تکرار نمایید؛ کمی که بهتر شدید جمله به جمله تکرار کنید؛ حتی اگر از این هم بهتر شدید، خودتان را به چالش بیاندازید و چند جمله را یکجا تکرار کنید.
یک نمونه از این استراتژی را در ویدئوی زیر ببینید.
همینطور که استراتژی تکرار فعالانه را انجام میدهید، متوجه میشوید که رفتهرفته میتوانید گفتههای گوینده را با سرعت عمل بیشتری تکرار نمایید. و درنهایت به قدری سرعت عملتان بالا میرود که دیگر حتی میتوانید با گوینده همخوانی داشته باشید. به این تکنیک، تکنیک سایه میگویند.
استراتژی دوم: تکنیک سایه
پیشنهاد میکنم قبل از مطالعه این بخش، ابتدا مقالهی “تقویت مکالمه زبان انگلیسی با تکنیک سایه“ را بخوانید تا بیشتر و به صورت کامل با این تکنیک فوقالعاده مهم آشنا شوید.
بگذارید ابتدا بهصورت ساده، اهمیت تکنیک سایه را توضیح بدهم. اگر بخواهید خوانندهی خوبی بشوید چه میکنید؟ یکی از تمرینهای مهم خوانندگی این است که با ترانههای دیگر خوانندهها همخوانی داشته باشید و بتوانید دقیقاً عین آنها بخوانید. زبان انگلیسی و دیگر زبانها نیز مثل موسیقی، دارای آهنگ و ملودی خاص خود است. بنابراین، همانطور که برای یادگیری یک ترانه، با خوانندهی آن میخوانیم، برای یادگیری مکالمه زبان انگلیسی نیز بایستی همخوانی (تکنیک سایه یا shadowing) داشته باشیم. تکنیک سایه به چند روش قابل پیادهسازی است.
تکنیک سایه به کمک متن
وقتی متنی که در حال خوانده شدن است را جلوی خودتان داشته باشید، مانند حامی شما عمل میکند. بنابراین پیادهسازی تکنیک سایه به کمک متن انگلیسی برای دفعات اول راحتتر و بهتر است. تقریبا تمام دورههایی که داخل اپلیکیشن زبانشناس قرار گرفتهاند دارای متن انگلیسی هستند که میتواند شما را در اجرای این تکنیک کمک کند.
اغلب اوقات این اتفاق برای شما میافتد که مثلاً در حال گوش دادن به مطلبی به زبان انگلیسی باشید اما به جای اینکه بر روی زبان انگلیسی متمرکز باشید، به چیز دیگری فکر میکنید. مثلاً به این فکر میکنید که شام چه بخورید، یا با دوستانتان فردا چهکار کنید، یا ممکن است به مشکلات کاری خود فکر کنید. این آن چیزی نیست که شما میخواهید انجام دهید؛ بلکه شما دوست دارید که تمرکزتان بر روی یادگیری زبان انگلیسی باشد. به کمک این استراتژی، درآنواحد هم میخوانید، هم میشنوید و هر آنچه که گوینده میگوید را بهطور همزمان به زبان میآورید. این کار تمرکز بالایی میطلبد. بنابراین باعث میشود که ذهن شما به حاشیه نرود و به چیزهای دیگر فکر نکند.
ویدئوی زیر به شما نشان میدهد که تکنیک سایه به کمک متن، چگونه پیادهسازی میشود.
تکنیک سایه بدون کمک متن
وقتیکه در حال همخوانی یک ترانه با خوانندهی آن هستیم، بعد از چند بار همخوانی، متن ترانه کاملاً در ذهن ما جای میگیرد و دیگر نیازی به خواندن ترانه از روی متن نداریم.
در این تکنیک نیز دقیقاً همین اتفاق میافتد. پس از مدتی، متن مطلبی که در حال گوش کردن آن هستید را خودبهخود حفظ میکنید. حال برای اینکه تکنیک سایه، کمی چالشیتر بشود، برای پیادهسازی آن دیگر از متن انگلیسی کمک نگیرید. این کار مقداری سختتر از مرحلهی قبلی است؛ اما احتمال اینکه ذهنتان به چیزهای دیگر منحرف شود کمی بیشتر از مرحلهی قبلی میشود. بنابراین بایستی دقت بیشتری به این موضوع بکنید.
میتوانید با نگاه کردن ویدئوی زیر بیشتر با این موضوع آشنا شوید:
همانطور که در ویدئو مشاهده نمودید این تمرین بسیار عالی است. اگر شما هرروز این استراتژی را تمرین کنید، روزبهروز بهتر و بهتر میشوید و پس از مدتزمانی متوجه میشوید که با صحبت کردن به زبان انگلیسی خیلی راحت شدهاید و تلفظتان مثل یک بومی زبان شده است. حتی به کمک این استراتژی، مکالمهتان به سرعت یک انگلیسیزبان بیشتر نزدیک میشود. همهی اینها برای تسلط به مکالمه زبان انگلیسی بسیار مهم است. درنهایت زمانی میرسد که احساس میکنید کاملاً میدانید صحبت کردن همانند یک انگلیسیزبان چگونه است. در این زمان قادر خواهید بود که این احساس را به مکالمه خود منتقل کنید و واقعاً مثل یک انگلیسی زبان صحبت کنید.
تکنیک سایه به همراه زبان بدن
یکی از اهداف شما از زبان انگلیسی این است که به زبان انگلیسی مسلط شوید و با اعتمادبهنفس بالایی به زبان انگلیسی صحبت کنید. برای اینکه اعتمادبهنفس بالایی داشته باشید، بایستی یک حالت بدنی حاکی از خودباوری به بدن خودتان بدهید. این بدان معنی است که سرتان بالا باشد. سینه به سمت جلو و ستبر باشد و شانهها کمی عقبتر باشند. اگر قیافهای حاکی از ترس و کمرویی بگیرید، این ژست بدنی در مکالمهی شما نیز تأثیر میگذارد و صحبت کردنتان، آنطور که میخواهید با اعتمادبهنفس نمیشود.
درواقع، همانطور که میدانید رابطهی مستحکمی بین حالتهای بدنی، ذهن و احساسات وجود دارد. بنابراین اگر وانمود کنید که اعتمادبهنفس بالایی دارید و زبان بدن خود را به حالتی که حاکی از اعتمادبهنفس بالا است تغییر دهید، این موضوع به بالا رفتن انگیزهی شما کمک میکند و مکالمهی بهتری خواهید داشت. بنابراین نیاز است که همیشه تمرین کنید که در هنگام مکالمه، از زبان بدنی مناسبی برخوردار باشید. یکی از زمانهایی که میتوانید این تمرین را به نحو احسن انجام دهید، در هنگام پیادهسازی تکنیک سایه است. بنابراین تکنیک سایه را با یک حالت بدنی خودباورانه تمرین کنید: شانههای خودتان را بازتر کنید؛ دستهای خود را بیرون بیاندازید؛ چانهی خود را بالا ببرید و سینهی خود را ستبر کنید. ویدیوی زیر را مشاهده کنید.
همانطور که در ویدیو مشاهده کردید، حالت بدنی تاثیر به سزایی بر روی مکالمه زبان انگلیسی دارد. اما اگر از مکالمه زبان انگلیسی میترسید و موقع مکالمه استرس دارید، پیشنهاد میکنم مقالههای “ترس از مکالمهی زبان انگلیسی“ و “چگونه دلهره و اضطراب خود را موقع مکالمه کاهش دهم؟“ را حتما مطالعه کنید.
تکنیک سایه به همراه فعالیت
تمرین دیگری که میتوانید انجام دهید، پیادهسازی تکنیک سایه در حال راه رفتن است. اگر در نزدیکی خانهتان پارکی باشد که به آنجا بروید و از طریق اپلیکیشن زبانشناس یا هر منبع دیگری مطلبی را به زبان انگلیسی برای خود پخش کنید و در حال قدم زدن تکنیک سایه را انجام دهید، خیلی عالی میشود. این کار چند فایده برای شما دارد:
اول اینکه هرکسی روش خاص خود را برای یادگیری دارد. بعضیها بصری گرا هستند؛ برخی دیگر شنوایی گرا هستند؛ بعضیها دوست دارند که از روی متن یاد بگیرند؛ و افرادی نیز هستند که دوست دارند از بدنشان استفاده کنند. به این افراد جنبشی آموز (kinesthetic learners) میگویند.
البته اینطور نیست که هر فردی فقط و فقط با یک روش از روشهای فوق، مطالب جدید را یاد بگیرد. بلکه معمولاً برای هر فرد، ترکیبی از اینها بهترین حالت یادگیری میشود. بنابراین یادگیری زبان انگلیسی در هنگام حرکت کردن میتواند در حقیقت روشی باشد که برای شما بسیار مناسب است.
اما مهمتر از این موضوع این است که وقتی بیرون و در حال حرکت (حتی ورزش) به یادگیری زبان انگلیسی میپردازید، بدن شما زنده است و فعالیتهای ذهنی در بهترین حالت خود قرار دارد. در این حالت خون بیشتری در رگهای شما جریان پیدا میکند و اکسیژن بیشتری به مغز شما میرسد. این کار باعث میشود که عمیقاً فعالیتی که در حال انجام آن هستید را یاد بگیرید.
شاید فکر کنید که اگر این کار را در بیرون از خانه و در دید عموم انجام دهید دیگران فکر کنند که شما دیوانه هستید! بایستی در این باره نگران نباشید. زیرا اکثر افرادی که شما در طول مسیر خود میبینید، احتمالا در طول زندگی خود، دیگر آنها را نخواهید دید. بنابراین، تنها کافی است که مزاحمتی برای دیگران نداشته باشید که باعث اعتراض و یا ناخرسندی آنها بشود.
با وجود اینکه صحبت کردن بهتر است، اما در مواقع ناچاری میتوانید در ذهن خود بلند صحبت کنید. مثلاً زمانی که در اتوبوس و یا مترو هستید، این کار میتواند خیلی بهتر از بلند صحبت کردن باشد. به کمک این روش میتوانید صدای ذهن خود را بلندبلند بشنوید. حتی شما میتوانید که این کار را با یک حالت مملو از اعتمادبهنفس انجام بدهید. یعنی در ذهن خود تصور کنید که یک آدم بسیار با اعتمادبهنفس در حال صحبت کردن است.
استراتژی سوم: روخوانی
استراتژی سوم، روخوانی از روی متن انگلیسی است. این تمرین کاملاً بدون فایل صوتی انجام میشود. قبل از اینکه متنی را روخوانی کنید، بسیار مهم است که به مطلب صوتی به اندازهی کافی گوش داده و تکنیک سایه را پیادهسازی کرده باشید. بنابراین با فرض اینکه مراحل قبلی را روی مطلب صوتی انجام دادهاید، در این مرحله ریتم داستان کاملاً دستتان است و میدانید چگونه آن را بخوانید، تلفظ کنید و مطالب آن را منتقل نمایید. بنابراین تنها کاری که لازم است انجام دهید این است که متن مطلب صوتی را داشته باشید و از روی آن به همان صورتی که در مراحل قبلی یاد گرفتهاید، بخوانید. این کار چیزی شبیه به ویدئوی زیر میشود:
استراتژی چهارم: سخنرانی
استراتژی چهارم تا حد زیادی مشابه استراتژی سوم است. پس از آنکه بهاندازهی کافی روخوانی کردید، رفتهرفته برای خواندن متن انگلیسی، میتوانید کمک کمتری از آن بگیرید. یعنی بیشتر از حفظ صحبت کنید (یا به عبارتی سخنرانی کنید). در این مرحله نیز متن انگلیسی مطلب صوتی در دسترستان است اما تنها از آن برای یادآوری مطالب استفاده میکنید. نه اینکه از روی آن بخوانید. دقیقا مثل یک سخنران که متن سخنرانیاش در دستش است اما بیشتر آن را از حفظ میخواند و تنها برای یادآوری مطالب کلیدی به متن سخنرانی نگاه میکند. البته از خودتان چیزی به داستان اضافه نکنید بلکه تنها هر آنچه در مراحل قبلی تمرین کردید را به زبان بیاورید. همانند آنچه در ویدئوی زیر نمایش داده شده است.
استراتژی پنجم: بازگویی داستان
وقتی تمامی مراحل و تمرینات قبلی را انجام دادید، کاملاً برای مرحلهی نهایی آماده هستید. این مرحله که بسیار چالشبرانگیز است، بازگویی داستان نام دارد. یعنی مطلب صوتی را به زبان خود و با لغاتی که خودتان دوست دارید، بازگویی کنید. البته این کار را بدون گرفتن هیچ کمکی از متن و فایل صوتی انجام دهید. در این مرحله نیز میتوانید اهمیت زیادی برای زبان بدن خود قائل شوید و با حالتی حاکی از اعتمادبهنفس بالا، به بازگویی داستان بپردازید. لازم نیست که مطالب را حفظ کنید. با فرض اینکه تمرینات قبلی را انجام دادهاید، الآن بایستی دید مناسبی نسبت به داستان داشته باشید. بنابراین میتوانید داستان را به زبان خودتان و هر جور که راحت هستید بازگویی کنید. ممکن است حین اجرای این تکنیک، با وجود اینکه کلمات زیادی را بلد هستید اما آنها را فراموش کنید و نتوانید به زبان بیاورید. اگر شما هم موقع مکالمه انگلیسی، کلمات را فراموش میکنید، توصیه میکنم که حتما مقالهی “چرا من لغاتو میخونم و یا میشنوم بلدم ولی زمان مکالمه یادم میره“ را بخوانید.
همانطور که در ویدئو دیده میشود، داستانی که در ویدئوهای قبلی عیناً تکرار میشد، این بار از زبان گوینده به زبان خودش بازگویی شد. رسیدن به این مرحله یعنی حد نهایی تسلط به مکالمه زبان انگلیسی. برای همین است که پنج استراتژی مختلف را بایستی به ترتیب و پشت سر هم انجام بدهید تا کاملاً بر مطلب تسلط داشته باشید و از زبان خودتان صحبت کنید. اگر این کار را بهطور مرتب برای مطالب مختلف انجام دهید، پس از چند ماه تأثیرات شگرف آن را کاملاً مشاهده میکنید و واقعاً میتوانید به آرزوی خود که داشتن تسلط مکالمهای به زبان انگلیسی است، برسید.
قبل از اینکه این استراتژیها را شروع کنید، لازم است که به نکات زیر دقت بفرمایید:
نکتهی 1: قبل از پیادهسازی این استراتژیها، بایستی اشراف کافی به مطلب داشته باشید. یعنی مطلب صوتی را به خوبی حلاجی کرده و آن را بهخوبی بفهمید. به عنوان مثال: اگر از اپلیکیشن زبانشناس استفاده میکنید، ابتدا بایستی به اندازهی کافی درس را بخوانید، معنی لغاتی که بلد نیستید را از دیکشنری در بیاورید و لغات را نشانهگذاری نمایید.
نکتهی 2: این استراتژیها از آسان به سخت چیده شدهاند. هرچه استراتژیها سختتر میشوند، مکالمهی شما نیز بیشتر تقویت میشود.
نکتهی 3: آیا لازم است که تمامی این استراتژیها، باهم روی مطالب پیادهسازی شود؟ خیر. با توجه به توان خود، در ابتدای کار، به استراتژیهای سادهتر بسنده کنید و هر وقت مکالمه انگلیسیتان بهتر شد، استراتژیهای سختتر را انجام دهید. حتی ممکن است به قدری قوی بشوید که اصلاً نیازی نبینید که استراتژیهای سادهتر را انجام دهید. بنابراین هر دو حالت امکانپذیر است.
نکتهی 4: اگر میخواهید این استراتژیها را اجرا کنید اما برای پیدا کردن منابع انگلیسی مشکل دارید، حتما ویدئوی زیر را مشاهده نمایید.
سوالات متداول
بهترین روش تقویت مکالمه زبان انگلیسی استفاده از تکنیک سایه است. تکنیک سایه روشی ساده است که همه به راحتی میتوانند ارز آن بهره ببرند. کافیست که هر چیزی که به انگلیسی میشنوید را همان گونه تکرار کنید.