در سال‌های اخیر، عبارت «کشورهای انگلیسی زبان اروپا» به یکی از پرتکرارترین جست‌وجوها در میان متقاضیان مهاجرت تبدیل شده است؛ در میان گزینه‌های مختلف برای مهاجرت به اروپا، کشورهای انگلیسی زبان اروپا به دلایل متعددی همچون سهولت برقراری ارتباط، دسترسی بهتر به فرصت‌های شغلی بین‌المللی و کیفیت زندگی بالا، از محبوب‌ترین مقاصد به شمار می‌آیند. در این مقاله از زبانشناس به بررسی جامع کشورهای اروپایی که زبان انگلیسی در آن‌ها جایگاهی ویژه دارد می‌پردازیم و ابعاد مهم مهاجرتی مانند تحصیل، کار و زندگی را مورد بررسی دقیق قرار خواهیم داد. همچنین، در انتها پیشنهادهایی ارائه می‌دهیم تا بتوانید بهترین انتخاب را متناسب با نیازهای خود داشته باشید.

کشورهای با زبان رسمی انگلیسی در اروپا

در جغرافیای قاره‌ سبز، فقط چند کشور یا قلمرو کوچک وجود دارند که زبان رسمی ‌آن‌ها انگلیسی‌ است. اما همین تعداد محدود، از منظر فرصت‌های شغلی، تحصیلی و سبک زندگی، گزینه‌های متفاوتی را پیش روی مهاجر قرار می‌دهند.

انگلستان (United Kingdom)

انگلستان به عنوان هسته‌ پادشاهی متحد، سال‌ها مقصد اول انگلیسی‌زبانان مهاجر بوده است. هزینه زندگی در انگلستان پس از برگزیت نوساناتی را تجربه کرد: میانگین اجاره آپارتمان یک‌خوابه در لندن حوالی ۲۰۰۰ پوند در ماه و در شهرهای «تیری وان» حدود ۱۲۰۰ پوند است. مزیت بزرگ، تنوع بازار کار در حوزه‌های مالی، فناوری و علوم خلاقه است. اخذ ویزای Skilled Worker مستلزم پیشنهاد شغلی با حداقل حقوق حدود ۳۸ هزار پوند (۲۰۲۵) و دانستن انگلیسی در سطح B1 است. سیستم آموزش عالی نیز با دانشگاه‌های آکسفورد، کمبریج و امپریال، همواره مقصد اصلی علاقه‌مندان به تحقیق بوده و بورسیه‌های Chevening و Commonwealth این مسیر را هموار می‌کنند. هرچند سیستم درمانی NHS رایگان است، اما باید در بودجه‌بندی شخصی، مالیات و هزینه‌های سرسام‌آور مسکن را لحاظ کرد.

جمهوری ایرلند

ایرلند سرزمینی دو زبانه است؛ در کنار ایرلندی ، انگلیسی زبان غالب زندگی روزمره و کسب‌وکار محسوب می‌شود. پس از جذب غول‌های فناوری چون گوگل، اپل و فیس‌بوک، دوبلین به سیلیکون ولی اروپا تبدیل شد و برنامه‌ی Critical Skills Employment Permit برای مشاغل فناوری، مهندسی و علوم سلامت طراحی گردید. تحصیل در ایرلند با شهریه میانگین ۱۶ تا ۲۵ هزار یورو برای مقطع کارشناسی ارشد، به دلیل برنامه‌ اقامت پس از تحصیل (Stamp 1G)، گزینه‌ی جذابی است. هزینه زندگی در دوبلین بالا اما در شهرهایی مانند کورک یا گالوی متعادل‌تر است. ایرلند یکی از جوان‌ترین جمعیت‌های اروپا را دارد و فرهنگ کار در آن، دوستانه و بین‌المللی است.

مالت

این مجمع‌الجزایر آفتابی، کوچک‌ترین عضو اتحادیه اروپاست؛ اما زبان رسمی مالت در کنار مالتی، انگلیسی است. اقتصاد مالت بر بخش خدمات مالی، گردشگری و iGaming بنا شده است. ورود به بازار کار مستلزم دریافت Single Permit بوده و حقوق متوسط حدود ۱۸ تا ۲۴ هزار یورو در سال است. هزینه زندگی در والتا نسبتاً پایین‌تر از اروپای غربی است؛ اجاره آپارتمان یک‌خوابه خارج از مرکز پایتخت حدود ۷۰۰ یورو است. آب‌وهوای مدیترانه‌ای و نرخ پایین جرم از امتیازات محسوب می‌شود، ولی محدود بودن بازار کار تخصصی و ترافیک فصلی گردشگران از چالش‌هاست.

جبل‌الطارق و سایر قلمروهای بریتانیا

جبل‌الطارق و چند قلمرو کوچک بریتانیایی دیگر نیز از زبان انگلیسی به عنوان زبان رسمی خود استفاده می‌کنند. هرچند این مناطق کوچک هستند و برای زندگی دائمی ممکن است انتخاب اول نباشند، اما برای کسانی که تمایل به زندگی در محیط‌های خاص و آرام دارند، مناسب هستند. اقتصاد این کشور مبتنی بر خدمات مالی، کشتیرانی و گردشگری است و فرصت‌های شغلی در حوزه‌های مالیاتی و بیمه‌ای نسبتاً زیادند. با وجود مالیات شرکتی پایین، هزینه زندگی در مقایسه با شهرهای ساحل آندلس بالاتر است. از سوی دیگر، جزایر مان و گرنزی نیز محیط‌های انگلیسی زبان کوچکی هستند که نظام مالیاتی جذاب برای سرمایه‌گذاران دارند، اما دسترسی محدود و بازار کار کوچک، آنها را به گزینه‌ای خاص تبدیل می‌کند.

کشورهای اروپایی با تسلط بسیار بالا به انگلیسی (EF EPI ۲۰۲۴)

گزارش EF English Proficiency Index ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که تسلط به انگلیسی در اروپا نه تنها به کشورهای رسمی انگلیسی‌زبان محدود نمی‌شود، بلکه در برخی کشورها چنان فراگیر شده که مهاجر می‌تواند بدون یادگیری فوری زبان بومی، وارد بازار کار شود. این کشورها از نظر شاخص‌های کیفیت زندگی، ثبات اقتصادی و حمایت اجتماعی همواره جزو برترین‌ها هستند.

هلند

هلند برای دهمین سال متوالی در رتبه‌ی نخست یا دوم EF EPI قرار گرفته است. بیش از ۹۰٪ جمعیت، انگلیسی را به صورت روان صحبت می‌کنند. سیاست‌های باز در قبال مهاجرت کاری، برنامه‌ی highly skilled migrant و حقوق ناخالص متوسط ۶۰ هزار یورو در سال برای مهندسان نرم‌افزار، این کشور را جذاب می‌کند. آمستردام، آیندهوون و روتردام میزبان انبوهی از استارتاپ‌ها و شرکت‌های چندملیتی هستند.

سوئد

سوئد با نرخ تسلط ۷۱.۷ بر اساس EF EPI ۲۰۲۴، محیط کاری بین‌المللی و فرهنگ سازمانی مسطحی دارد. تسهیلات سخاوتمندانه‌ی parental leave، ساعات کاری منعطف و تمرکز بر تعادل کار و زندگی، مهاجران متخصص را جذب می‌کند. هزینه زندگی در استکهلم بالا است، اما کیفیت خدمات عمومی و دسترسی رایگان به آموزش زبان سوئدی (SFI) شرایط را متعادل می‌سازد.

دانمارک

دانمارکی‌ها در رتبه‌ی سوم تسلط به انگلیسی قرار دارند. برنامه‌ی کارت سبز دانمارک (Green Card) چندی پیش متوقف شد، اما مسیرهای Fast Track و Pay Limit Scheme برای متخصصان فناوری ‌و تا حدی علوم زیستی برقرار است. شرکت‌های نوآور مانند Novo Nordisk و Maersk فرصت‌های گسترده‌ای ایجاد کرده‌اند. مالیات بالا با خدمات اجتماعی گسترده جبران می‌شود.

نروژ

نروژ با درآمد سرانه‌ بالا و ذخایر نفتی، بازار کار کوچکی اما با دستمزدهای جذاب دارد. به لطف سیستم آموزشی قوی، جوانان نروژی از کودکی انگلیسی را می‌آموزند و شاخص EF EPI آن‌ها را در جمع برترین‌ها قرار داده است. قیمت مسکن و اقلام مصرفی بالاست، اما کیفیت بالای زندگی، طبیعت نفس‌گیر و تعادل کار و زندگی این هزینه‌ها را توجیه می‌کند.

فنلاند

فنلاند رتبه‌ی پنجم تسلط انگلیسی را در اروپا دارد. استارتاپ‌های فناوری‌محور هلسینکی و برنامه‌ی Residence Permit for Startup Entrepreneurs (به همراه Slush) اکوسیستم پویایی ایجاد کرده است. سطح بالای امنیت، آموزش رایگان و خدمات درمانی فراگیر، فنلاند را به مقصدی مناسب برای خانواده‌ها تبدیل می‌کند. زمستان‌های طولانی و آب‌وهوای سرد، چالش‌های روانی خاصی دارد که باید در انتخاب مقصد لحاظ شود.

مقایسه شاخص EF EPI ۲۰۲۴ و روند پنج‌ساله اروپا

نگاهی به داده‌های EF EPI بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که اروپا به طور کلی در حال ارتقای مهارت‌های انگلیسی است، اما سرعت رشد در مناطق مختلف متفاوت است. کشورهای انگلیسی زبان اروپا (انگلستان، ایرلند، مالت) از اساس در این شاخص لحاظ نمی‌شوند، زیرا زبان رسمی‌شان انگلیسی است. در میان کشورهای غیرانگلیسی‌زبان، رتبه‌ی هلند معمولاً ثابت در صدر است؛ دانمارک، سوئد و نروژ بین رتبه‌های دوم تا پنجم دست به دست می‌شوند و فنلاند و اتریش برای جایگاه پنجم رقابت می‌کنند.

در بازه‌ی پنج‌ساله، آلمان با وجود رشد ملایم، در رده‌ی «مهارت بالا» مانده است. این نکته برای کسانی که به فکر کار با زبان انگلیسی در آلمان هستند مهم است: در شرکت‌های فناوری برلین یا مونیخ، انگلیسی زبان اداری اصلی است، اما برای ادغام بلندمدت، یادگیری آلمانی لازم خواهد بود. در اروپای جنوبی نیز اسپانیا و ایتالیا پیشرفت داشته‌اند اما هنوز در دسته‌ی «متوسط» هستند، در حالی که پرتغال به دلیل رشد صنعت گردشگری و دیجیتال، جهشی قابل توجه در تسلط به انگلیسی نشان داده است.

عوامل کلیدی این روند شامل موارد زیر است:

• سرمایه‌گذاری دولتی در آموزش زبان دوم در اروپا؛ کشورهایی که آموزش زبان انگلیسی را از مقطع ابتدایی و با ساعات کافی در برنامه درسی قرار داده‌اند، رشد پایدارتری نشان داده‌اند.

• توسعه صنایع جهانی و استارتاپی؛ ورود شرکت‌های چندملیتی نیاز به نیروی کار انگلیسی‌زبان را بالا برده و به‌تبع آن دوره‌های فشرده‌ی Corporate English رشد کرده است.

• دیجیتال‌سازی آموزش؛ فراگیر شدن پلتفرم‌های آنلاین و هوش مصنوعی (به عنوان مثال در اپلیکیشن‌های آموزش زبان) دسترسی یکسان‌تری برای افراد در مناطق دورافتاده ایجاد کرده است.

جمع‌بندی و توصیه‌های نهایی

کشورهای انگلیسی زبان اروپا مانند انگلستان، ایرلند و مالت گزینه‌های بسیار مناسبی برای مهاجرت هستند که می‌توانند کیفیت بالای زندگی و فرصت‌های متعدد کاری و تحصیلی را به مهاجران ارائه دهند. از سوی دیگر، کشورهای اسکاندیناوی و هلند نیز با تسلط بسیار بالای مردمشان به زبان انگلیسی، گزینه‌های ایده‌آلی برای کسانی هستند که به دنبال مهاجرت به کشورهایی با استاندارد زندگی بالا هستند اما می‌خواهند از مهارت‌های زبان انگلیسی خود به بهترین شکل بهره ببرند.

پیش از تصمیم نهایی برای مهاجرت، توصیه می‌شود نیازهای شخصی، اهداف شغلی، و شرایط مالی خود را به دقت بررسی کنید. همچنین، استفاده از ابزارهای کاربردی مثل اپلیکیشن زبانشناس می‌تواند در ارتقاء سطح مهارت زبان انگلیسی شما بسیار مؤثر باشد، به خصوص که این اپلیکیشن از هوش مصنوعی و منابع متنوع و کاربردی بهره می‌برد و به شما امکان تمرین مداوم و بهبود مهارت‌هایتان را می‌دهد. در نهایت، هر کشوری که انتخاب می‌کنید، برنامه‌ریزی دقیق، تحقیق گسترده و آمادگی مناسب کلید موفقیت شما در مسیر مهاجرت خواهد بود.