طرح سوال در زبان انگلیسی یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که باید یاد بگیرید. این قواعد گرامری در تمام جنبه‌های زبان، از مکالمه گرفته تا لیسنینگ کاربرد دارند و اگر بتوانید این قوانین را به‌خوبی یاد بگیرید، بخش زیادی از مسیر یادگیری مکالمه را طی کرده‌اید. در این درس از آموزش گرامر، سراغ انواع سوال در زبان انگلیسی می‌رویم. در ادامه با انواع سوال در زبان انگلیسی و نحوه‌ی ساخت این جمله‌های سوالی آشنا می‌شوید. ابتدا به کلیات قواعد گرامر طرح سوال می‌پردازیم و هر مبحث را جداگانه بررسی می‌کنیم.
۵ روش طرح سوال در زبان انگلیسی
در زبان انگلیسی چندین روش برای طرح سوال وجود دارد که هر کدام برای موقعیت خاصی مناسب است و قواعد خاص خودش را دارد. در ادامه ۵ روش اصلی طرح سوال را می‌خوانید که با توجه به جواب و قصدی که از پرسیدن سوال داریم، دسته‌بندی می‌شوند.
۱. سوالات بله و خیر (Yes/No Questions)
ساده‌ترین و اصلی‌ترین نوع طرح سوال در زبان انگلیسی، سوالاتی است که در پاسخ آن‌ها از Yes یا No استفاده می‌کنند. این سوال‌ها معمولا با یک فعل شروع می‌شوند که می‌تواند یک فعل کمکی باشد یعنی فعل‌هایی که قبل از فعل اصلی می‌آیند یا اینکه با فعل مودال شروع شود مثل can یا would.
ساختار اصلی برای طرح این سوال‌ها به این ترتیب است:
Auxiliary Verb + Subject + Main Verb + Object/Other Information?
فعل کمکی + فاعل + فعل اصلی + مفعول / سایر اطلاعات ؟
برای اینکه بهتر این ساختار را یاد بگیرید به مثال زیر توجه کنید:
It is windy today.
امروز باد می‌وزد.
برای اینکه این جمله را به سوال تبدیل کنید، کافی است فعل را به ابتدای جمله ببرید. اگر جمله دارای فعل کمکی یا مودال است، کافی است فقط فعل را جابه‌جا کنید. با این توضیح، حالت سوالی جمله‌ی بالا به شکل زیر می‌شود:
Is it windy today?
آیا امروز باد می‌وزد؟
در ادامه می‌توانید چند نمونه‌ی دیگر از این تبدیل جملات خبری به سوالی را ببینید:
She is sad. → Is she sad?
The boat is sinking. → Is the boat sinking?
He can bake. → Can he bake?
اگر جمله فعل کمکی ندارد و فعل اصلی آن هم to be نیست، سوالی کردن آن کمی متفاوت خواهد بود. در این صورت لازم است که در ابتدای جمله با توجه به فاعل، از فعل‌های کمکی do یا does استفاده کنید.
دقت کنید که باید از زمان و شکل مناسب فعل کمکی با توجه به زمان جمله و فاعل آن استفاده کنید. مثلا در جمله‌ای که زمان آن گذشته است، باید از فعل کمکی did استفاده کنید.
جمله‌ی زیر را در نظر بگیرید:
Nina plays the violin. → Does Nina play the violin?
نینا ویولون می‌نوازد. آیا نینا ویولون می‌نوازد؟
دقت کنید که فعل to play در جمله‌ی جدید، مطابق با ساختار جدید تغییر کرده است. یعنی وقتی در جمله یک فعل (در اینجا فعل کمکی) در حال سوم‌شخص قرار دارد، فعل اصلی سوم‌شخص نمی‌شود و بدون s در جمله قرار می‌گیرد.
Nina played the violin. → Did Nina play the violin?
Nina and Thomas play the violin. → Do Nina and Thomas play the violin?
با کمی تمرین می‌توانید این ساختار را حفظ کنید و دیگر نیازی نیست که برای طرح سوال، به جمله‌ی خبری اول توجه کنید.
در ادامه می‌توانید چند مثال از این شکل مطرح کردن سوال در زبان انگلیسی را ببینید. دقت کنید که در فارسی می‌توانید با اضافه کردن کلمه‌ی «آیا»، این سوالات را ترجمه کنیم یا اینکه با لحن پرسشی و قرار دادن علامت سوال در انتهای جمله.
Are you ready?
آماده‌ای؟
Have you seen my car keys?
سوئیچ منو دیدی؟
Did you say my name?
تو اسمم رو صدا کردی؟
Was Jeremy at the group dinner last Thursday?
آیا جرمی در مهمانی گروهی شام پنجشنبه‌ی گذشته حضور داشت؟
Were you talking to me?
با من صحبت می‌کردی؟
Had you been to Canada before you moved there?
آیا قبل از اینکه به کانادا نقل مکان کنی آنجا رفته بودی؟
Will you call me tomorrow?
فردا با من تماس می‌گیری؟
۲. سوالات Wh
سوالات Wh سوال‌هایی هستند که در ابتدای آن‌ها از کلمه‌های پرسشی استفاده می‌شود. این کلمه‌های پرسشی که با wh شروع می‌شوند، عبارت‌اند از:
who, what, when, where, how, why
به این نوع از سوال‌ها، «سوال‌های باز» هم می‌گویند چون جواب آن‌ها یک جواب ثابت و مشخص نیست و هر چیزی می‌تواند باشد. برای پرسیدن از تعداد، وضعیت، زمان، مکان، علت و... از این سوال‌ها استفاده می‌شود.
برای سوالی کردن جملات با این کلمه‌های پرسشی باید بخشی از جمله را با کلمه‌ی پرسشی جایگزین کنیم. معمولا لازم است که ترتیب کلمات را هم تغییر دهیم اما همیشه لازم نیست این کار را انجام دهیم.
بعضی از کلمه‌های پرسشی در واقع عبارت پرسشی هستند و از کنار هم گذاشتن چند کلمه تشکیل می‌شوند. مثلا می‌توانید یک جمله‌ی پرسشی را با Where یا اینکه آن را در قالب یک عبارت به کار ببرید مثلا: Where in Germany؟
ساختار جمله‌های سوالی با کلمه‌های پرسشی به این ترتیب است:
Wh Question Word/Phrase + Auxiliary Verb + Subject + Main Verb + Object or Other Information?
عبارت‌ها یا کلمات پرسشی با Wh + فعل کمکی + فاعل + فعل اصلی + مفعول یا سایر اطلاعات جمله؟
حالا جمله‌ی زیر را در نظر بگیرید:
Nathan is playing basketball in the park.
نیتن در پارک بسکتبال بازی می‌کند.
وقتی در مورد فاعل سوالی مطرح می‌کنید، می‌توانید فاعل را با یک کلمه‌ی پرسشی جایگزین کنید. چون نیتن اسم یک فرد است آن را با who جایگزین می‌کنیم. جمله‌ی پرسشی به شکل زیر در می‌آید:
Who is playing basketball in the park?
چه کسی در پارک بسکتبال بازی می‌کند؟
حالا اگر بخواهیم در مورد مفعول سوال کنیم باید چه تغییری در جمله ایجاد کنیم؟ مفعول جمله basketball است یعنی یک چیزی که می‌توانید آن را با what سوالی کنیم.
Nathan is playing what in the park?
نیتن در پارک چه بازی‌ای می‌کند؟
اما این جمله با این ساختار درست نیست و باید آن را تغییر دهیم. جمله‌ی پرسشی صحیح به شکل زیر نوشته می‌شود:
What is Nathan playing in the park?
در این حالت فاعل بین فعل کمکی و فعل اصلی قرار می‌گیرد.
در همین جمله می‌توانیم با کلمه‌ی پرسشی where در مورد مکان وقوع یک عمل سوال کنیم. در جمله عبارت in the park را با کلمه‌ی پرسشی where عوض می‌کنیم و سپس کلمه‌ی where را به ابتدای جمله می‌بریم:
Where is Nathan playing basketball?
نیتن کجا بسکتبال بازی می‌کند؟
در ادامه می توانید چند نمونه سوال دیگر ببینید که با کلمه‌های پرسشی ساخته شده‌اند. به جای فاعل، فعل اصلی و فعل کمکی در هر کدام دقت کنید:
How has your dog learned to sit on command?
سگ شما چگونه نشستن با دستور را یاد گرفته است؟
Why have you been studying for so long? You need a break!
چرا اینقدر درس می‌خونی؟ نیاز به استراحت داری!
When were you at work?
چه زمانی سر کار بودید؟
Where were your children walking to yesterday?
بچه‌های شما دیروز کجا پیاده می‌رفتند؟
How many times had you been to Canada before you moved there?
قبل از نقل مکان به کانادا چند بار به آنجا رفته بودید؟
What had the dog been eating before he got sick?
سگ قبل از اینکه بیمار شود چه می‌خورد؟
Where will the city government build a new parking lot?
شهرداری کجا پارکینگ جدید می‌سازد؟
۳. سوالات غیرمستقیم
پرسش مستقیم زمانی استفاده می‌شود که بخواهید اطلاعاتی را از کسی دریافت کنید مثلا:
Which train goes to Bangkok?
کدام قطار به بانکوک می‌رود؟
How much does this box of oranges cost?
این جعبه پرتقال چقدر قیمت دارد؟
گاهی اوقات پرسیدن سوال‌های مستقیم، کمی صریح و غیردوستانه به نظر می‌رسد. به‌خصوص اگر بخواهید از کسی چیزی درخواست کنید یا کمکی بخواهید در حالی که فرد را به‌خوبی نمی‌شناسید.
برای اینکه لحن شما مودبانه‌تر و دوستانه‌تر به نظر برسد، می‌توانید از پرسش غیرمستقیم استفاده کنید. کافی است قبل از سوال مستقیم از عبارت‌هایی مثل Could you please tell me یا Do you know استفاده کنید.
مثلا فرض کنید که می‌خواهید سوال زیر را از کسی بپرسید:
Where is the bookstore?
کتاب‌فروشی کجاست؟
با تغییری که در ادامه می‌بینید می‌توانید این سوال را به‌صورت غیرمستقیم بپرسید:
Could you please tell me where the bookstore is?
می‌تونید به من بگید کتاب‌فروشی کجاست؟
Do you know where the bookstore is?
می‌دونید کتاب‌فروشی کجاست؟
فقط دقت کنید که در سوال‌های غیر مستقیم هم باید تغییر مکان اجزای جمله را در نظر بگیرید. در پرسش مستقیم فعل is قبل از فاعل یعنی bookstore آمده است؛ اما در پرسش غیرمستقیم، فعل به انتهای جمله منتقل شده است.
۴. پرسش‌های تاییدی یا سوال‌های ضمیمه‌ای (Tag Questions)
این نوع از جملات سوالی جمله‌های ساده هستند که یک پرسش ضمیمه‌ای در انتهای آن‌ها وجود دارد. معمولا برای اینکه بفهمید طرف مقابل منظور شما را فهمیده یا برای تایید گرفتن در مورد صحت یک جمله، این سوال‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. مثلا در نمونه‌ی زیر:
The train leaves at 9 a.m., doesn’t it?
قطار ساعت ۹ حرکت می‌کند، این طور نیست؟
همچنین می‌توانید برای تایید گرفتن در مورد اینکه چیزی که فکر می‌کردید درست است یا نه از این نوع سوال‌ها استفاده کنید:
You will bring the cake, won’t you?
تو کیک رو میاری، درسته؟
در فارسی می‌توانید آن را با جمله‌هایی مثل «درسته؟» یا «این طور نیست؟» یا «مگه نه؟» جایگزین کنید.
ساختار این سوال‌ها با انواع قبلی بسیار متفاوت است.
برای ساخت سوالات ضمیمه‌ای، از فرم متضاد فعل، فعل کمکی یا مودال جمله‌ی اصلی استفاده می‌کند. پس اگر فعل جمله‌ی اصلی مثبت است، مثلا is آن را به شکل متضاد و منفی یعنی is not در بخش سوالی استفاده می‌کنیم.
فرمول اصلی این ساختار به شکل زیر است:
Sentence + opposite form of the same verb used in sentence + subject pronoun?
جمله‌ی اصلی + حالت متضاد فعلی که در جمله استفاده شده است + ضمیر فاعلی ؟
برای نمونه به مثال‌های زیر دقت کنید:
It is raining now. → It is raining now, isn’t it?
داره بارون میاد. مگه نه؟
Your father isn’t working today. → Your father isn’t working today, is he?
پدرت امروز کار نمی‌کنه، درسته؟
The students are visiting the museum. → The students are visiting the museum, aren’t they?
دانش‌آموزان در حال بازدید از موزه هستند؛ این طور نیست؟
دقت کنید که در بخش سوالات ضمیمه، از حالت مخفف استفاده می‌کنیم یعنی isn’t به‌جای is not و aren’t به‌جای are not. در تگ‌های منفی باید از حالت مخفف استفاده کنید.
به‌جای فاعل جمله هم از ضمیر فاعلی استفاده می‌شود. در مثال‌های بالا به‌جای father از he و به‌جای students از they استفاده شده است.
وقتی فعل کمکی داخل جمله نباشد، از فعل کمکی do در بخش تگ استفاده می‌کنیم.
Adam walks to class on Tuesdays. → Adam walks to class on Tuesdays, doesn’t he?
آدام سه‌شنبه به کلاس رفت، درسته؟
۵. پرسش‌های منفی برای تایید
پرسش منفی سوالی است که واژه‌ی not در آن به کار رفته یا حالت مخفف و منفی یک فعل مثلا didn’t یا weren’t در آن دیده می‌شود. این سوال‌های منفی هم شبیه به مورد قبل یعنی پرسش‌های تاییدی هستند و از آن می‌توانید برای گرفتن تایید در مورد درستی یا نادرستی یک چیز استفاده کنید.
Didn’t you hear the news? Sally won the marathon.
خبر را نشنیدی؟ سالی در ماراتن پیروز شد.
سوال منفی می‌تواند شگفتی و تعجب شما را هم از چیزی که انتظار داشتید اتفاق بیفتد ولی اتفاق نیفتاده است، نشان دهد. در مثال زیر، شما انتظار داشتید که کسی تماس بگیرد و متعجب هستید که چرا هنوز این کار را نکرده است:
Hasn’t he called back yet? It’s been two hours.
هنوز زنگ نزده؟ دو ساعت گذشت.
در سوال‌های منفی از حالت مخفف فعل‌های منفی استفاده می‌شود. فرمول ساخت این سوال‌ها به این ترتیب است:
Negative verb contraction + subject + main verb + other information?
حالت مخفف فعل منفی + فاعل + فعل اصلی + سایر اطلاعات؟
برای نمونه به سوال‌های زیر توجه کنید:
Wouldn’t you like another cup of coffee?
آیا شما یک فنجان قهوه دیگر نمی‌خواهید؟
در شرایط رسمی‌تر ممکن است از not به‌جای حالت مخفف فعل استفاده کنید. مثل فرمول زیر:
Auxiliary verb + subject + not + main verb + other information?
فعل کمکی + فاعل + not + فعل اصلی + اطلاعات دیگر؟
مثال:
Has she not handed in her assignment?
آیا او تکلیف خود را تحویل نداده است؟
کلمات پرسشی؛ چطور جملات سوالی را تشخیص دهیم؟
جمله‌های سوالی غیر از علامت سوال، نشانه‌های دیگری هم دارند. وجود بعضی کلمات در ابتدای جمله نشان‌دهنده‌ی سوالی بودن جمله‌ها است.
برای سوالی کردن جمله‌ها فعل کمکی یا فعل‌های مودال را قبل از فاعل در جمله استفاده می‌کنیم. مثل نمونه‌های زیر:
Does it suit me?
به من می‌آید؟
Has Mum called?
مامان زنگ زده؟
Can you get the tea?
می‌توانید چای را بیاورید؟
Shall I pass you to Oliver?
تو را به الیور بسپارم؟
اگر فعل 'to be' فعل اصلی جمله است، از فعل کمکی استفاده نمی‌کنیم و خود فعل را قبل از فاعل می‌آوریم. مثل نمونه‌های زیر:
Is Oliver there?
الیور آنجاست؟
Was it good?
خوب بود؟
برای دریافت اطلاعات بیشتر از کلمه‌های پرسشی استفاده می‌کنیم. مثلا:
Where did you go swimming?
کجا رفتی شنا؟
کلمه‌ی Where برای پرسش از مکان وقوع فعل
Why did you go there?
چرا رفتی اونجا؟
کلمه‌ی Why برای پرسش از علت
Who did you go swimming with?
با کی رفتی شنا؟
کلمه‌ی Who برای پرسش از اشخاص
What time did you meet Amy?
چه ساعتی با امی ملاقات کردید؟
عبارت What time برای پرسش از زمان
Which pool did you go in?
کدوم استخر رفتی؟
کلمه‌ی Which برای مشخص کردن اشیا
How did you get there?
چطور رسیدی آنجا؟
کلمه‌ی How برای پرسش از نحوه‌ی انجام چیزی
گاهی اوقات سوال‌ها با یک حرف اضافه تمام می‌شوند. این نباید باعث تعجب شما شود و کاملا درست است. مثل نمونه‌های زیر:
Who were you out with?
با کی بیرون بودی؟
What have you got that bag for?
اون کیف رو برای چی گرفتی؟
What’s all that about?
همه‌ی این‌ها در مورد چیست؟
Where are you calling from?
از کجا تماس می‌گیرید؟
در سوال‌های غیرمستقیم گاهی کلمه‌های پرسشی در وسط جمله می‌آیند. در این جمله‌ها، ترتیب کلمات جمله برای سوالی کردن تغییری نمی‌کند. فعل to be را قبل از فاعل نمی‌آوریم یا از فعل کمکی برای ایجاد سوال مثل سوال‌های عادی استفاده نمی‌کنیم. برای درک بهتر این نکته به مثال‌های زیر توجه کنید:
I asked her what she was doing on the weekend.
از او پرسیدم آخر هفته چه کار می‌کرد؟
Do you know where the post office is?
آیا می‌دانید اداره‌ی پست کجاست؟
Can you tell me how much it costs?
میشه بگید قیمتش چقدره؟
سوال‌های بالا اگر مستقیم باشند به شکل زیر پرسیده می‌شوند و تغییر در ترتیب کلمات داریم:
What are you doing on the weekend? Where is the post office? How much does it cost?
جمع‌بندی
در زبان انگلیسی چندین روش برای طرح کردن سوال وجود دارد که انتخاب آن به هدفی که از سوال پرسیدن دارید و چیزی که قرار است در مورد آن بپرسید بستگی دارد. پنج روش اصلی برای سوالی کردن جملات در انگلیسی وجود دارد. با یادگیری این مبحث گرامر، علاوه بر تسلط به این بخش مهم از دستور زبان، می‌توانید مکالمه‌‌ی راحت‌تری داشته باشید.
