یادگیری لغات انگلیسی – نقش فراموشی در یادگیری بهتر

در گذشته در رابطه با نقش فراموشی برای یادگیری بهتر صحبت کردیم و قرار شد به‌طور اختصاصی، به نقش فراموشی و نحوه‌ی به‌کارگیری آن در یادگیری زبان انگلیسی نیز بپردازم

photo_2022-03-28_16-59-49.jpg
حسین ناصری
۱۴۰۱ شهریور آپدیت شد 
یادگیری

نقش فراموشی برای یادگیری بهتر لغات انگلیسی

در نوشتار گذشته در رابطه با نقش فراموشی برای یادگیری بهتر صحبت کردم و قرار شد به‌طور اختصاصی، به نقش فراموشی و نحوه‌ی به‌کارگیری آن در یادگیری زبان انگلیسی نیز بپردازم.

خلاصه‌ی نظریه‌ی جدید عدم استفاده:

اجازه بدهید اول به‌طور خلاصه نظریه‌ی جدید عدم استفاده را برایتان دوباره بیان کنم. دکتر بیورک در این نظریه به‌طورکلی می‌گوید که هرچه ما بیشتر چیزی را فراموش کنیم، آن را بهتر یاد می‌گیریم. به‌عبارت‌دیگر اگر مطلبی را برای اولین بار یاد بگیریم. سپس آن را کناری گذاشته و برای مدتی کاری به آن اطلاعات نداشته باشیم. سپس به‌طور اتفاقی باری دیگر به همان دانستی بربخوریم و برای بار دوم آن را یاد بگیریم؛ در این فرایند، یادگیری به نحو مطلوبی انجام می‌پذیرد. اما از طرف دیگر اگر همان مطلب را برای بار اول ببینیم، و برای یادگیری آن به ذهن خود فشار آورده و آن را بارها در همان دفعه‌ی اول تکرار کنیم، در حقیقت چیزی به کیفیت یادگیری ما اضافه نمی‌شود.

فراموشی

بر خلاف باور مرسوم، فراموشی اگر مدیریت شود می تواند برای یادگیری مفید باشد.

کاربرد نظریه‌ی جدید عدم استفاده در زبان انگلیسی

با توجه به اینکه در نوشته‌های قبلی بارها عنوان کردم که نقش لغت بسیار پررنگ‌تر از گرامر است و گرامر انگلیسی به‌طور طبیعی با افزایش لغات بهتر می‌شود، فرض بنده بر این است که رویکرد شما نیز تمرکز بر افزایش دایره‌ی لغت است.

با توجه به نظریه‌ی بالا تمامی روش‌های حفظ لغات مبتنی بر تکرارهای منظم مانند فلش کارت‌ها و جعبه لایتر کارایی خود را از دست می‌دهد. از طرف دیگر در همین نظریه، تغییر شرایط از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. اما اگر لغت‌ها را با توجه به این روش‌های مرسوم حفظ کنیم، هیچ تغییر شرایطی رخ نمی‌دهد که کیفیت فرایند یادگیری را بالاتر ببرد. بنابراین با توجه به نظریه جدید عدم استفاده، تمامی این روش‌های مرسوم حفظی، کارآمدی آن‌چنانی ندارند.

بهترین روش یادگیری لغات انگلیسی

با توجه به نظریه‌ی آقای بیورک، بهترین روش یادگیری لغات انگلیسی روشی است که اولاً فراموشی لغت تا جایی که امکان دارد در آن صورت بگیرد، ثانیاً در شرایط و موقعیت‌های مختلفی لغت‌ها یادآوری شوند. این ایده قبلاً در نوشتار چگونه لغات انگلیسی را حفظ کنیم با نام یادگیری لایه‌ای به‌گونه‌ای دیگر بیان شده بود.

برای نمونه فرض کنید برای اولین بار، یک لغت انگلیسی را در کتابی مشاهده نمودید؛ معنی و مفهوم آن لغت را با توجه به متن یا از یک دیکشنری استخراج می‌کنید و آن را می‌فهمید. آن لغت را فراموش می‌کنید تا اینکه بار دیگر آن لغت را به‌طور اتفاقی در یک فیلم می‌بینید. دوباره مفهوم و معنی لغت را برای خود یادآوری می‌کنید. دوباره از کنار آن لغت می‌گذرید تا برای بار سومی مثلاً آن را در یک موسیقی می‌شنوید و دوباره آن را یادآوری می‌نمایید. این فرایند طبیعی باعث می‌شود که آن لغت خودبه‌خود در حافظه‌ی ناخودآگاه شما ثبت شود و احتمال یادآوری و استفاده از آن در شرایط مختلف بسیار بالا رود. البته تغییر شرایط تنها با تغییر محل رؤیت لغات صورت نمی‌گیرد بلکه حتی با تعویض محل یادگیری نیز می‌توان کیفیت یادگیری را بالا برد. مثلاً یک‌بار در منزل لغتی را ببینید و بار دیگر در پارک زیر یک درخت. اینجاست که اهمیت آزاد خوانی زبان انگلیسی در مقابل یادگیری زبان انگلیسی در کلاس درسی بیش‌ازپیش مشخص می‌شود. توجه داشته باشید که در یادگیری لغت هیچگاه تمرکزتاب روی یادگیری تکی لغات نباشد. بلکه این لغات بایستی به طور طبیعی در میان لغت‌های دیگری که معنی آن‌ها را می‌دانید بیاید. این نکته به طور مفصل در نوشتار چگونه زبان انگلیسی را یاد بگیریم بیان شد. پیشنهاد می‌کنم حتما آن را بخوانید.

یادگیری لغات انگلیسی با نرم‌افزار زبانشناس

نرم‌افزار زبانشناس با الهام از ایده‌ی فراموشی آقای بیورک، از یک روش بهبودیافته برای یادگیری لغات انگلیسی بهره می‌برد. در این نرم‌افزار این قابلیت وجود دارد که لغت‌هایی را که نمی‌دانید و برای شما جدید هستند را نشانه‌گذاری و هایلایت بکنید. هر لغتی را که هایلایت بکنید، در تمامی جاهای دیگر برای شما نمایان می‌شود. یعنی نه‌تنها در آن درسی که در حال حاضر درون آن قرار دارید، بلکه در هر درس دیگری که فکرش را بکنید. بدین‌صورت، هیچ لغتی از دستتان نمی‌رود. ثانیاً ایده‌ی فراموشی و یادآوری، بسیار هدفمند می‌شود. یعنی تا زمانی که احساس می‌کنید که لغتی را هنوز به‌طور کامل یاد نگرفته‌اید آن لغت را در حالت هایلایت شده می‌گذرید تا در هر جای دیگری جلوی چشمتان باشد. به‌محض اینکه مطمئن شدید که آن لغت را یاد گرفته‌اید آن را از حالت هایلایت درمی‌آورید تا به لیست دایره‌ی لغات شما اضافه شود. بدین‌صورت همیشه میدانید که چه تعداد لغت بلدید و چه تعداد بلد نیستید.

منابع و روش‌های جدید آموزش زبان انگلیسی

آقای بیورک در جای دیگری عنوان می‌کند که در گذشته تنها منابع آموزشی خانواده و مدرسه بوده است اما در حال حاضر روش‌های یادگیری بسیار گسترده‌تر و کارآمدتر شده‌اند. به‌ویژه روش‌هایی که مبتنی بر اینترنت و یا دستگاه‌های هوشمند باشد به‌سرعت در حال افزایش هستند. این موضوع نشان می‌دهد که یادگیری دیگر کاری نظارت‌شده نیست و روش‌های یادگیری به سمت روش‌های مستقل می‌رود. برای همین این موضوع بسیار مهم می‌شود که افراد از روش‌هایی استفاده کنند که علمی و کارآمد باشد. آزاد خوانی این فرصت را به زبان‌آموز می‌دهد که بتواند روش‌هایی مانند آن چیزی که در بالا اشاره شد را برای خود پیاده‌سازی کند. زیرا معمولاً این روش‌ها در محیط بسته‌ی مدرسه و آموزشگاه قابل پیاده‌سازی نیستند. بنابراین زبان‌آموز بایستی حواسش جمع باشد که درگیر روش‌های غیرمنطقی و ناکارآمد نگردد.

تکنولوژی

دسترسی به اینترنت و سایل همراه پیشرفته، بحث آموزش و یادگیری را به سمت روشهای مستقل می کشاند.

سخن پایانی

با توجه به مطالب بالا برای اینکه زبان انگلیسی را بهتر یاد بگیرید بهتر است که لغت‌های انگلیسی و مطالب دیگر فراموش و یادآوری بشوند. نه اینکه روی یک مطلب آن‌قدری تمرکز کنید و مثل خواندن شب امتحانی آن را حفظ کنید. در حقیقت با حفظ کردن یک‌باره‌ی مطالب و یا لیست‌های لغت انگلیسی، تنها کیفیت یادگیری پایین می‌آید و فرایند یادگیری از حالت طبیعی خود خارج می‌شود.

دیدگاهتان را بنویسید

دیدگاه‌ها

احمدرضا حبیبی

۱۱ مهر ۱۳۹۵

من سالهاست که زبان انگلیسی و اندکی اسپانیایی نبز مطالعه میکنم و مدرک دانشگاهیم نیز در این رابطه است باید بگویم نوشته های شما با توجه به تجرنیات من (حدود بیست سال) صحیح و منطقی است خوشحال شدم از دیدن سایت شما فقط این دو مطلب را هم اضافه کنم که برگردان زبان مثلا' از فارسی به انگلیسی و دیگر فراگیری یک زبان دیگر به ویژه همان خانواده هم کمک فراوانی به زبان آموزی میکند. سطح آموزش بالا برده و کارآمدتر می کند اگر دراین مورد نیز راهنمایی یا نظری لطفا'بفرمایید.

سوسن

۱۱ تیر ۱۳۹۵

سلام من سالهاست که می خوام زبان خارجه یاد بگیرم اما هیچ وقت نتونستم به نظر من تنها شرط موفقیت انگیزه و تلاش مستمره و البته نکاتی که شما هم کفتی جالبه من سعی می کنم حتما انجامش بدهم

مهیار

۵ تیر ۱۳۹۵

سلام . خوشحالم که شما به حرف های اقای ای جی هوگ که بر اساس نتایج تحقیقات زبان شناسان است توجه کرده اید . هرگز فراموش نمیکنم چه پولهایی که برای جعبه 5 خانه ایه وطنی !! که کپی شده لایتنر هست خرج نکردم . طوری جوگیر شده بودم که همه محصولات زبان شون رو خریدم . ایکاش همون چندسال پیش با ای جی هوگ اشنا میشدم ( سال 90 با ای جی اشنا شدم) . مهم پول زیادش نیست . مهم وقتی بود که هدر دادم ، خیلی اشتباه کردم در این راه ، اما میدونید کی فهمیدم ؟ زمانی که دوره رو تموم کردم و فیش رو بردم پیش یکی از دوستام و با افتخار گفتم من چندهزار تا لغت حفظم. لغت ها رو از من بپرس امتحانم کن و اون پرسید و من شوکه شدم . تقریبا معنای نصف لغات رو یادم نمیومد . مشکل جایی بود که من از فارسی به انگلیسی حفظ میکردم و دوستم از انگلیسی به فارسی میپرسید. اینجا دقیقا جایی که من با جعبه مشکل دارم . اگر انگلیسی به فارسی حفظ کنید ، معمولا از فارسی به انگلیسی نمیتونید پاسخ بدید و برعکس....

جدا از این مسائل که ثابت شده ، از جنابعالی میخوام روشی بهتر و کارامدتر برای حفظ لغات سنگین مثل 1100 ارائه بدید. با تشکر

آرش

۲۶ آبان ۱۳۹۴

خیلییییییییی ممنووووون

ترا خدا واسه فرانسه زود عمل کنید.مرسی حسین گل

آرش

۲۵ آبان ۱۳۹۴

سلام . خسته نباشید

سایت شما را به تمامی شاگردان و دوستانم معرفی کردم و تعدادی از آنها به سایت شما رجوع کرده و مطالب مفیدتان را خوانده اند و بسیار راضی بودند، امروز هم دوستم منو با نرم افزار زبان شناس شما آشنا کرد و خیلی لذت بردم ، واقعا تا به حال با چنین نرم افزاری آشنا نبودم ، هرچقدر از خوبی این روش بگم بازم کمه تا جایی که بتونم همه افرادی که با من از نظر علمی در ارتباط هستند را با سایت شما و روش یادگیری صحیح آشنا میکنم.و نرم افزار زبان شناس را از امروز رها نخواهم کرد.خیلی ممنون از زحمات شما دوست عزیز.

آرش

۲۵ آبان ۱۳۹۴

حسین جان تکنیک سایه را کامل خوندم و نظرم کاملا مثبته.خواهشی که دارم اگه ااطلاعاتی در رابطه با زبانفرانسه هم دارید بگید و منابع آنها را هم بزارید تو سایت خوبتون،مثلا یه نرم افزاری مثل زبان شناس برای زبان فرانسه هست آیا؟ و داستانها و فیلم های فرانسوی و ... منظر جوابتون هستم.حق نگهدارتون

حسین

۲۶ آبان ۱۳۹۴

سلام.

ممنونم از این همه نظر لطفی که نسبت به سایت ما دارین. این خبر رو میتونم به شما بدم که در حال گرداوری مطالب برای زبان های مختلف هستیم. اپلیکیشن زبان آلمانی تا چند روز دیگه در کافه بازار اندروید قابل استفاده است. زبان فرانسه هم حتما طی هفته های آتی آماده میشه.

آرش

۲۱ آبان ۱۳۹۴

سلام و ارز ادب

من دانشجوی رشته حسابداری بودم و الان 4 ساله که فارغ التحصیل شدم ، به زبان انگلیسی خیلی علاقه داشتم و 8 ساله که پیاپی ابا این زبان درگیر هستم،طی این مدت من هیچ گاه تلاشی برای یادگرفتن لغات به صورت طوطی وار مانند روشهای مرسومی که شما ذکر کردید و بسیار باب است در میان دانشجویان نکردم (مانند فلش کارت ، لایتنر) و فقط با خواندن متن ، داستان کوتاه و دیکشنری انگلیسی به انگلیسی و فیلم های زیرنویس دار سعی در یادگیری لغات میکردم و طبق سخن شما لغات را در موقعیت های مختلف و جملات مختلف میدیدم و گاهی فراموش کرده بودم و این فراموشی باعث ناراحتی روحی من میشد که به خودم میگفتم این لغت را من قبلا خوانده ام ولی الان فراموش کردم ولی باز آن را در دیکشنری چک میکردم و هایلات میکردم ، به همین کار ادامه دادم و بسیار اثربخش بود ولی هیچگاه به طور علمی این موضوع را نمیدانستم ، امروز با خواندن این مطالب گرانبهای شما این مساله را کاملا درک کردم.

من 1 سالی هست که زبان فرانسه را شروع کردم و کمی در یادگیری لغات این زبان سردرگم بودم ولی با خواندن این مطالب کاملا از گمراهی درامدم و دیگر دچار روشهای کاذب نخواهم شد.

واقعا ممنون و تشکر از سایت خوب و مفیدتون .

سپاس فراوان از شما .

یا حق

حسین

۲۲ آبان ۱۳۹۴

سلام.

بسیار خوشحال شدم که با این مقاله عزمتون برای یادگیری صحیح بیشتر جزم شد. امیدوارم که زبان فرانسه رو هم به بهترین شکل یاد بگیرین.

پیشنهادی که دارم برای لیسنینگ و مکالمه مقاله ی تکنیک سایه رو حتما بخونین و اون رو روی فیلم های فرانسوی یا هر چیز دیگه ای اعمال کنین.

آرش

۲۱ آبان ۱۳۹۴

راستی اگر غلط املایی یا مشکلی در نوشتار من است به بزرگی خود ببخشید چون من زبان فارسی خوبی ندارم،پوزش از شما بابت این موضوع.

محمودتهرانی

۴ آبان ۱۳۹۴

سلام. اخیراً دوست جدیدی پیدا کرده ام و ایشان محبت کردند و سایت شمارا به من معرفی کردند. وقتی مطالب سایت رو مرور کردم بسیار تحت تاثیر قرار گرفتم. من سالها پیش به روشی که شما مطرح میکنید انگلیسی یاد گرفتم، کلاسهای انگلیسی دبیرستان مرا اززبان انگلیسی و یادگیری آن متنفر کرده بود. ولی به طور اتفاقی چند کتاب داستان انگلیسی کودکان به دستم افتاد و آنها را خوندم و کم و بیش فهمیدم. خریدن و خواندن کتابهای انگلیسی ازآن پس عادتم شد و به تدریج رسیدم به کتابهای داستان بزرگسالان، و همزمان با گوش دادن به موسیقی و دیدن فیلمهایی که برایم جذاب بود این زبان را یادگرفتم. درطول زندگی شغلی بارها به کشورهای مختلف سفر کردم و هیچ مشکلی در برقراری ارتباط به زبان انگلیسی نداشتم، چه در زندگی روزمره و چه در سطح شغلی و حرفه ای. اکنون سالهاست که بدون نیاز به فکر کردن انگلیسی صحبت میکنم، می خوانم، می نویسم و حتی خواب میبینم. با داشتن چنین تجربه ای، چند سال پیش تصمیم گرفتم زبان اسپانیایی راهم به همین روش یاد بگیرم. حالا در خواندن و نوشتن این زبان در سطح پیشرفته هستم و توانسته ام به یکی از آرزوهایم جامه عمل بپوشانم: خواندن و لذت بردن از کتابهای نویسندگان معروف اسپانیایی زبان به زبان اصلی و نه ترجمه.

قصدم از این همه اینست که روش شما روش بسیار موثری است که همراه با لذت بردن از مطالب، به صورت موثری زبان یاد گرفته میشود، بدون نیاز به حفظ کردن تعداد زیادی لغت و یا یادگیری طوطی وار نکات ملال آور گرامری.

اجازه میخواهم بابت سایت خوبتان به شما تبریک بگویم و به سهم خود از شما صمیمانه سپاسگزاری کنم. به جهت اینکه تبریک و تشکر بنده فقط یک تعارف توخالی محسوب نشود، اعلام میکنم برای ارائه هرگونه کمکی به شما، هرآنچه از دستم برآید، ابراز آمادگی میکنم، البته بدون هیچ چشمداشتی. برایتان آرزوی موفقیت روزافزون دارم. با احترام، محمود تهرانی

حسین

۵ آبان ۱۳۹۴

سلام. بسیار ممنون هستم از نظر لطف شما و خیلی خوشحالم که پس از اینکه یک تجربه ی نا موفق در زبان داشتید، راه درستی را در پیش گرفتید و به آرزویتان رسیدید. من خودم هم بسیار به زبان اسپانیایی علاقه مندم و دوست دارم به همین روش یاد بگیرم. علاقه مندی بنده به خاطر برخی موسیقی هایی است که به زبان اسپانیایی شنیدم. با وجود اینکه هیچ از معنی آن نمیفهمم اما واقعا کلمات انگار با آدم صحبت میکنند و تاثیر فراوانی روی آدم میگذارند. حتی چند شعر اسپانیایی را حفظ کرده ام و خودم برای خودم میخوانم در حالی که معنی آن را نمیدانم. خبر خوب این است که در حال ساختن یک اپلیکیشن برای زبان اسپانیایی بر پایه ی کتابهای صوتی و داستان هستیم که خود بنده زبان اسپانیایی را با همان آغاز میکنم.

به نظر بنده زبان انگلیسی و هر زبان دیگری را میتوانیم در فضایی به دور از استرس و فضایی شاد و آموزنده، یاد بگیریم. کتابهای داستان، کتاب های رمان و فیلم های آموزنده برای یادگیری زبان بسیار خوب هستند. و نیازی به کتابهای آموزشی کسل کننده که تاثیر چندانی هم بر یادگیری زبان ندارند نیست.

در رابطه با درخواست آخری که داشتید به نظر بنده بهترین کار همین تقسیم کردن تجربیات خوب و عالی با دیگر افراد است که همه بتوانند از این تجربیات استفاده کنند. بنابراین اگر دوست دارید از تجربیات خودتان بگویید و یا هر مطلب آموزشی دیگری که به ذهنتان میرسد را به دیگران ارائه دهید (معرفی کتاب، فیلم و ...)، از این پیشنهاد شما صمیمانه استقبال میکنیم و مطالبتان را با نام خودتان منتشر میکنیم.

امیدوارم که همیشه در تمامی مراحل زندگی موفق باشید.

محمودتهرانی

۶ آبان ۱۳۹۴

ممنون از پاسختان دلنشین تان، حرف های شما به دل مینشیند پس مطمئناً از دل برآمده اند.

مشتاقانه منتظر اپلیکیشن آموزش زبان اسپانیایی شما هستم. ضمناً اکنون که در حال تهیه آن هستید توجه بفرمایید که تجربیات عملی بنده در یادگیری این زبان و معلومات هرچند ناجیز من در اختیارتان خواهد بود، اگر کمکی از دستم برآید بسیار خوشوفت خواهم شد.

درمورد توصیه ای که فرموده اید نیز به چشم؛ کتاب ها و فیلم هایی را میشناسم (و بعضاً دارمشان) که میتوانند کمک های مفیدی در اختیار زبان آموزان اسپانیایی قراردهد؛ آنها را به تدریج به حضورتان پیشنهاد خواهم کرد تا اگر مفیدشان تشخیص دادید در سایت قراردهید. درمورد زبان انگلیسی نیز اگر به موارد مشابه ای برخوردم آنها را هم پیشنهاد خواهم کرد (گرچه سال های زیادی از زمانی که به دنبال چنین مطالبی بودم میگذرد).

ارادتمند،

محمود

حسین

۷ آبان ۱۳۹۴

بسیار عالی. با این حساب بنده منتظر نوشته های شما خواهم ماند. بسیار ممنونم.

فرزاد

۶ مهر ۱۳۹۴

با سلام.

به مطلب خیلی خوبی اشاره کردید. خیلی خوشحالم که تو این وبسایت از یک دیدگاه علمی یادگیری زبان مطرح میشه.

امیدوارم به همین روند ادامه بدین.

شبنم

۵ مهر ۱۳۹۴

من تا الان یه چیز دیگه فکر میکردم در رابطه با لغات :|

حسین

۶ مهر ۱۳۹۴

خوشحالم که دیدگاهتون عوض شده :)