“آخ! اگر زودتر شروع کرده بودم…” این جمله‌ی حسرت‌بار را بیشتر ما از زبان افراد مختلف شنیدیم. افرادی که به خاطر کمی تعلل نتوانستند به‌موقع به اهدافشان برسند و هدف موردنظر هم پرواز کرده است و رفته است.
اساتید آموزش زبان هم بعد از اینکه میلیون‌ها بار این جمله را شنیدند تصمیم گرفتند به سراغ راه‌حل‌هایی برای آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله بروند، تا در همان ابتدا کودک بتواند به دو زبان صحبت کند.
اما به نظرتان این روش درست است؟ و باید واقعا به آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله فکر کنیم؟ اگر جواب مثبت است از چه راه‌هایی می‌توان به سراغ آموزش زبان به کودکان رفت؟
برای پیدا کردن پاسخ با این مطلب زبانشناس همراه باشید.
مزایا و معایب آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله
- این روزها دوزبانه بودن دیگر یک توانایی خاص نیست بلکه تقریباً یکی از شرایط اصلی موفقیت است. بنابراین آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله و بالاتر دیگر یک انتخاب ساده نیست بلکه نوعی سبک زندگی است که بهتر است زودتر به سراغش بروید.
- افرادی که دو زبان بلد هستند، دیرتر به اختلالات فراموشی دچار می‌شوند. اما می‌دانستید که یادگیری زبان دوم باعث می‌شود هر دو بخش چپ و راست مغز باهم درگیر یادگیری شوند؟ به‌این‌ترتیب ذهن کودک از همان ابتدا چندبعدی رشد می‌کند و باعث افزایش خلاقیت، هشیاری ذهنی و توانایی حل مسئله در کودک می‌شود ضمن اینکه کودکان دوزبانه قدرت پردازش کلمات بهتری نسبت به سایر همسالانشان دارند.
- بسیاری از روانشناسان کودک تأکید می‌کنند که کودکان قبل از رسیدن به نوجوانی حتماً یک مهارت خاص را به‌خوبی یاد بگیرند. به‌این‌ترتیب اعتماد به نفسشان بیشتر می‌شود و احتمال درگیری و اختلاف یا پیروی کورکورانه از برخی تفکرات خطرناک در سنین نوجوانی کمتر می‌شود. خب چه‌بهتر که این مهارت، زبان‌آموزی باشد. بنابراین هم فرزندتان می‌تواند به‌راحتی نمره‌ی خوبش در یکی از دروس مدرسه را تضمین کند و هم در صورت تمایل در سنین نوجوانی مهاجرت کند. حتی اگر به درس و مهاجرت علاقه‌ی چندانی نداشته باشد هم به خاطر اعتماد به نفس بالا و البته امکان استفاده و مطالعه‌ی منابع به‌روز، خیلی زود راه‌حل جدیدی برای رسیدن به موفقیت پیدا می‌کند.
نکته مهم دیگر در رابطه با آموزش زبان انگلیسی به کودک 2 ساله توجه به سن و درک او از مفاهیم زبان مادری است. درواقع اگر کودکتان زود صحبت کردن را شروع کرده است و می‌تواند در دوسالگی راحت و کم دردسر به زبان مادری صحبت کند، می‌توانید به سراغ آموزش زبان دوم بروید. در غیر این صورت شاید بهتر باشد کمی صبر کنید و بر اساس نظر کارشناسان در حوالی سه تا پنج‌سالگی که بهترین سن شروع آموزش زبان دوم است به سراغ آموزش زبان انگلیسی کودکان بروید.
ترفندهایی برای آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله و بالاتر
از کجا شروع کنیم؟ اولویت‌بندی مطالب برای آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله مهم است. بچه‌ها هنوز درک انتزاعی خوبی از مسائل اطرافشان ندارند. پس شاید بهتر باشد صحبت کردن از مواردی مثل رویا، آرزو و… را به سال‌های بعدی موکول کنید. در عوض می‌توانید از آموزش موارد عینی کارتان را شروع کنید. مثلاً:
رنگ‌ها
اعداد
اعضای بدن
میوه‌ها
غذاها
اسم حیوانات و….
عبارت‌های کوتاه هم انتخاب خوبی برای شروع مکالمه به زبان انگلیسی با کودکان هستند. مثلاً از فرزندتان انگلیسی بپرسید که چای می‌خواهد؟ و او در پاسخ بگوید:«بله! لطفاً» همین گفتگوی ساده به‌تدریج می‌تواند مفصل‌تر بشود و زبان انگلیسی و مکالمه‌ی کودک را بهتر کند.
- از برنامه‌ریزی غافل نشوید: یک روتین منظم به بچه‌ها حس آرامش می‌دهد. آن‌ها در دنیایی که قوانینش دائم توسط بزرگ‌ترها بالا و پایین می‌شود، احساس ناامنی می‌کنند. اما در مقابل اگر بدانند بعد از فعالیتی قرار است چه‌کار کنند هم کمتر جروبحث می‌کنند هم با چشم‌انداز فعالیت‌های لذت‌بخش بعدی با برنامه‌هایی که هیجان کمتری دارند، بهتر همراه می‌شوند.
بنابراین خوب است که بر اساس شناختتان از کودک، میزان صبر و حوصله و علاقه‌مندی‌هایش برنامه آموزش زبان را طوری بچینید که برایش خسته‌کننده نشود. اگر به بازی‌هایی مثل معلم بازی علاقه دارد، از خواندن کتاب لذت می‌برد و… حتماً این فعالیت‌ها را لابه‌لای آموزش زبانش بگنجانید.
اگر عاشق یک کارتون خاص است بهتر است که آموزش زبان را قبل از نمایش کارتون قرار بدهید تا با امید به رسیدن به لحظات لذت‌بخش تماشای کارتون باذوق بیشتری در کلاس شرکت کند. همچنین بهتر است که بخشی از خانه را اختصاصاً برای آموزش زبان آماده کنید. یک چادر کوچک باحال و هوای تزیینات زبان انگلیسی، یکی از اتاق‌های خانه و خلاصه هر فضایی که فکر می‌کنید برای آموزش مناسب است، به‌عنوان اتاق زبان انتخاب کنید. به‌این‌ترتیب کودک می‌داند که به‌محض ورود به این اتاق قرار است وارد سیاره‌ی زبان انگلیسی بشود و بر اساس یک نظم مشخص هم یاد بگیرد و هم خوش بگذراند.
- چاشنی سرگرمی را وارد ماجرا کنید: وقتی از آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله صحبت می‌کنیم، قطعاً یک‌طرف ماجرا هم به انواع بازی‌ها و سرگرمی‌ها می‌رسد. مثلاً:
شعر و قصه: آی قصه، قصه، قصه! امکان ندارد در جمع کودکان این عبارت را بگویید و آن‌ها با شوق‌وذوق به سراغتان نیایند. دنیای بچه‌ها دنیای موسیقی و خیال است. برای همین می‌توانید از انواع شعرها برای آموزش بهتر کمک بگیرید. مثلاً انواع شعرهای کوتاه را در اپلیکیشن‌هایی مثل زبانشناس و یا اینترنت پیدا کرده و کلاس را با یکی از همین شعرهای شروع کنید. یا برای حسن‌ختام با یک شعر خداحافظی کلاس را به پایان برسانید. آموزش اشکال هندسی و رنگ‌ها هم با شعر جذاب‌تر است.
انواع کتاب‌های قصه هم یکی دیگر از وسایل کمک‌آموزشی شما برای آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله و بالاتر هستند. کتاب‌هایی که متن روانی دارند، کم‌حجم هستند و در آن‌ها از تصاویر جالب استفاده‌شده است، معمولاً برای بچه‌ها جذاب‌ترند. بچه‌ها به‌تدریج با شنیدن کلمات آواها و نوع بیان جملات پرسشی یا خبری یاد می‌گیرند. با زیروبم صدا آشنا می‌شوند و ازآنجایی‌که نسبت به بزرگ‌ترها متمرکزتر گوش می‌دهند بعد از مدتی می‌توانند دیالوگ‌ها را بیان کنند. و به معنای ضمنی جمله‌ها پی ببرند. به‌این‌ترتیب به شکل هم‌زمان درک مطلب انگلیسی و تلفظ را هم یاد می‌گیرند.
راستی اگر حس می‌کنید از پس بیان جمله‌های کتاب به‌خوبی برنمی‌آید، و ممکن خوانش غلط در لهجه و تلفظ فرزندتان تأثیر بگذارد، می‌توانید از انواع اپلیکیشن‌های آموزش زبان مثل زبانشناس و… که داستان‌ها را با متن و صوت دارند، کمک بگیرید. به‌طور مثال در آرشیو زبانشناس می‌توانید بسیاری از کتاب‌های داستانی کم‌یاب را پیدا کنید، ابتدا به فایل صوتی آن گوش بدهید و بعد با کودک در رابطه با ماجراها و تصاویر داستان صحبت کنید.
- فعالیت‌های چند منظوره: البته همین اول ماجرا بگوییم که منظورمان از فعالیت‌های چندمنظوره چیزی در حد هوا کردن موشک نیست! بلکه منظورمان ترکیب کردن بازی‌های علمی با آموزش است. مثلاً اگر قرار است کودکتان نام حشرات را به انگلیسی یاد بگیرید می‌توانید باهم به پارک بروید. نگاهی به گلها و پروانه‌ها بیندازید و بعد اسمشان را به انگلیسی بگویید این وسط می‌توانید کمی درس علوم هم چاشنی آموزش زبان انگلیسی کنید و از مسیر رشد پروانه‌ها بگویید. شمردن گلها و درخت‌ها به انگلیسی، بازی بارنگ‌های انگشتی ویژه‌ی کودکان برای یادگیری رنگ‌ها، ساخت کاردستی و ماکت خانه و ماشین و آموزش بخش‌های مختلف خانه و وسایل خانه به انگلیسی هم از آن تفریحات جذابی است که آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله را هیجان‌انگیزتر می‌کند.
فیلم و انیمیشن: دنیای انیمیشن پر از رمز و راز و ماجراهای هیجان‌انگیز است. اما یادتان باشد هر انیمیشنی برای کودک زبان‌آموز مناسب نیست.
بنابراین هنگام انتخاب انیمیشن به این موارد دقت کنید:
- انیمیشن یا فیلم متناسب با سن و علایق کودک انتخاب کنید.
- از انیمیشن‌هایی با داستان ساده و بازمان اپیزودیک کم برای آموزش کمک بگیرید (مثل peppa pig)
- تماشای انیمیشن انگلیسی تنها بخش کوچکی از روتین روزانه کودک باشد و اگر دوست نداشت، او را مجبور به تماشای صرفا انگلیسی نکنید.
راستی می‌توانید در مقاله کارتون انگلیسی برای تقویت زبان با بهترین کارتون ها آشنا شوید.
با این بازی‌ها آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله را شیرین‌تر کنید:
عروسک بازی: انواع عروسک‌ها و ماپت‌ها در خانه‌ی تمام والدین پیدا می‌شود. نظرتان چیست که از زبان یک عروسک حروف الفبا یا رنگ‌ها را به کودکتان آموزش دهید. ازآنجایی‌که بچه‌ها عاشق تصحیح اشتباهات دیگران هستند حتی می‌توانید رنگ‌ها یا اعضای بدن را از زبان عروسک اشتباه بگویید تا کودک شروع به بیان کلمات صحیح کند. راستی از انواع صداهای خاص و ویژه و شکلک‌های جورواجور هم غافل نشوید که بچه‌ها عاشقشان هستند.
در مقاله آموزش حروف انگلیسی برای کودکان به طور کامل بهتان گفته‌ایم که چگونه الفبای انگلیسی را به کودکان آموزش دهید.
پیدا کردن گنج: یک نقشه‌ی کوچک و ساده بکشید و بعد با کودکتان عازم جزیره‌ی گنج شوید. اگر حیاط و باغچه هم دارید که چه‌بهتر! با نقشه سری به باغچه بزنید. وسط راه سرنخ‌های مختلفی را قرار بدهید و راجع به آن‌ها با کودک صحبت کنید، این وسط می‌توانید جهت‌ها و انواع حرکت‌ها مثل راه رفتن آهسته، دویدن، نشستن و… را به انگلیسی تمرین کنید.
حتی شاید خوب باشد گنج موردنظر یا یکی از سرنخ‌ها را در یک کیسه بگذارید و بعد از کودک بخواهید تا کیسه را لمس کند و حدس بزند داخلش چیست؟ به‌این‌ترتیب می‌توانید هم شعله‌های هیجان بازی را بیشتر کنید و هم حس لامسه‌ی کودک را حسابی تحریک کنید.
مامان می‌گوید: روبروی کودک بایستید و به او بگویید: «مامان می‌گوید بینی‌ات را لمس کن!» کودک باید سعی کند منظور شمارا متوجه بشود و آن حرکت را انجام بدهد. اگر اول راه آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله هستید بهتر است که این حرکت را هم‌زمان بابیان جمله انجام دهید تا کودک متوجه منظورتان بشود.
کمی بعد می‌توانید بچه‌ها را هم وارد بازی کنید و از آن‌ها بخواهید که به انگلیسی به شما دستوراتی بدهند. فقط شاید خوب باشد که قوانین و چهارچوب این دستورات را مشخص کنید، چون بعید نیست بچه‌ها انتقام تمام آن دستورات قبلی را از شما بگیرند. مثلا بگویند: «مامان صدبار دور اتاق بدود!»
سایر بازی‌ها : بازی با کارت‌هایی که در یک‌طرف تصویر یک وسیله یا حیوان و در طرف دیگر نام آن نوشته‌شده است برای آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله و بالاتر بسیار مناسب است. چون کودک شاید خواندن و نوشتن بلد نباشد اما شکل ظاهری کلمه و ارتباط میان تصویر و کلمه را می‌فهمد.
بازی‌هایی مثل سرنخ، نمایش بازی کردن با دیالوگ‌های کتاب‌های داستانی، گفتگو در رابطه با مواد اولیه غذاها حین آشپزی و یا فرهنگ‌های مختلف در سفر هم از دیگر مواردی است که می‌تواند مسیر آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله و بالاتر را جذاب‌تر کند.
نتیجه گیری
در این مطلب در رابطه بااهمیت آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله و فواید آن ازجمله:
- افزایش قدرت خلاقیت و تفکر
- رشد هم‌زمان بخش‌های مختلف مغز
- افزایش اعتمادبه‌نفس در دوران نوجوانی
صحبت کردیم. و بعدازآن به سراغ بازی‌های مختلف و راه‌حل‌های جذاب برای آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله و بالاتر رفتیم.
اما نکته‌ی مهمی که نباید از یاد برد و در متن هم به آن اشاره شد توجه به سن کودک و قدرت تکلم او به زبان مادری است. بنابراین بهتر است که در آموزش زبان انگلیسی به کودکان 2 ساله و بالاتر عجله نکنید و وقتی مطمئن شدید که کودکتان دایره‌ی واژگان نسبتا خوبی به زبان مادری دارد و می‌تواند مطالب مختلف را به درستی بیان کند و متوجه منظور دیگران شود، به سراغ آموزش زبان انگلیسی بروید.
