ضمایر انعکاسی در انگلیسی چه هستند و چه کاربردی دارند؟ + مثال

از جمله مباحث گرامری زبان انگلیسی ضمایر انعکاسی است. در مقاله مربوط به ضمایر انگلیسی اشاره مختصری به ضمایر انعکاسی داشتیم. در این بخش سعی داریم شما را با تمامی نکات و جزئیات مربوط به آن آشنا کنیم. یادگیری مباحث گرامری با بررسی مثال‌های مختلف می‎توان بسیار ساده و کاربردی‌تر باشد. از این رو، در بخش آموزش گرامر ساده اپلیکیشن زبان‌شناس سعی بر این داشته‌ایم که شما را با انواع زمان‌ها، فعل‌ها، اسم‌ها، صفت‌ها، قیدها، ضمایر و… آشنا کنیم. با مراجعه به هر بخش می‌توانید به تمامی قواعد و گرامرهای مهم زبان انگلیسی تسلط پیدا کنید.

ضمیر انعکاسی چیست؟

ضمایر انعکاسی در انگلیسی reflexive pronouns نام دارند. این ضمایر همان‌طور که از نامشان پیداست انعکاس‌دهنده اسم یا ضمیر در جمله هستند. زمانی که در جمله فاعل و مفعول یکی باشند، از ضمایر انعکاسی استفاده می‌کنیم. این ضمایر با افزودن self یا selves به انتهای صفات ملکی یا ضمایر مفعولی ایجاد می‌شوند. اگر نمی‌دانید صفات ملکی چه هستند بهتر است سری به مقاله ضمایر و صفات ملکی در انگلیسی بزنید.

برای آشنایی با ضمایر مفعولی نیز بهتر است مقاله ضمایر شخصی در زبان انگلیسی را مطالعه کنید. ضمایر انعکاسی در زبان انگلیسی هم شکل مفرد دارند و هم شکل جمع و برای شخص‌های مختلف، متفاوت‌اند. این ضمایر به ضمیری که در جمله نقش فاعل را دارد ارجاع داده می‌شوند. ابتدا بهتر است با لیست این ضمایر آشنا شوید.

انواع ضمایر انعکاسی در انگلیسی عبارتند از:

ضمیر انعکاسی	معنی	شخص
Myself	خود، خودم، خودم را، به خودم	اول شخص مفرد
Yourself	خود، خودت، خودت را، به خودت	دوم شخص مفرد
Himself	خود، خودش، خودش را، به خودش، خود را، به خود	سوم شخص مفرد (مذکر)
Herself	خود، خودش، خودش را، به خودش، خود را، به خود	سوم شخص مفرد (مونث)
Itself	خود، خودش، خودش را، به خودش، خود را، به خود	سوم شخص مفرد (اشیا و حیوانات)
Ourselves	خود، خودمان، خودمان را، به خودمان	اول شخص جمع
Yourselves	خود، خودتان، خودتان را، به خودتان	دوم شخص جمع
Themselves	خود، خودشان، خودشان را، به خودشان	سوم شخص جمع (مذکر، مونث و اشیا)

همان‌طور که ملاحظه می‌کنید ضمایر انعکاسی که به اول تا سوم شخص مفرد اشاره داشته به self ختم می‌شوند و ضمایری که به اول تا سوم شخص جمع اشاره دارند به selves ختم می‌شوند. حال این‌که ضمایر انعکاسی چه نقش و کاربردی در جمله دارند موضوعی است که در بخش بعدی به آن می‌پردازیم.

تطابق فاعل و مفعول در ضمایر انعکاسی

زمانی از این ضمایر استفاده می‌کنیم که فاعل و مفعول جمله هر دو به یک شخص اشاره داشته باشند. حال که در جدول فوق با لیست ضمایر انعکاسی آشنا شدید؛ بهتر است بدانید برای هر فاعلی چه ضمیر انعکاسی به‌کار برده می‌شود.

فاعل	توضیح	مفعول
I	اشاره به گوینده‌ی مفرد (مونث یا مذکر)	Myself
You	اشاره به شنونده‌ی مفرد (مونث یا مذکر)	Yourself
She	اشاره به یک فرد مونث (به‌جای she می‌توان از اسم هر زن و یا دختری استفاده کرد)	Herself
He	اشاره به یک فرد مذکر (به‌جای he می‌توان از اسم هر مرد و یا پسری استفاده کرد)	Himself
It	اشاره به یک شی یا حیوان (به‌جای it می‌توان از اسم حیوان یا شی استفاده کرد)	Itself
We	اشاره به گوینده‌ی جمع (مذکر یا مونث)	Ourselves
You	اشاره به شنونده‌ی جمع (مذکر یا مونث)	Yourselves
They	اشاره به چندین فرد (مونث یا مذکر)، چندین حیوان یا چندین اشیا	Themselves

• نکته: اگر به دوم شخص اشاره دارید به این نکته توجه داشته باشید که ضمایر انعکاسی دوم شخص مفرد و جمع با یکدیگر متفاوت است. برای دوم شخص مفرد yourself و برای دوم شخص جمع yourselves را به‌کار می‌بریم.

کاربرد ضمایر انعکاسی

از ضمایر انعکاسی در موارد زیر می‌توانیم استفاده کنیم:

مفعول جمله

ضمایر انعکاسی انعکاس‌دهنده فرد یا چیزی هستند که در جایگاه فاعل جمله نشسته‌ است. یعنی باید با فاعل مطابقت داشته باشند. از این ضمایر در جایگاه مفعول جمله استفاده می‌کنیم. پس ضمایر انعکاسی زمانی استفاده می‌شوند که مفعول همان فاعل باشد. یعنی این ضمایر در جایگاه مفعول نشسته و انعکاس‌دهنده فاعل جمله هستند.

پس در نظر داشته باشید زمانی که فاعل و مفعول ما هر دو به یک شخص اشاره دارد نمی‌توانیم از ضمایر شخصی مفعولی به‌‎عنوان مفعول جمله استفاده کنیم مثلا به مثال زیر توجه کنید:

Agnes looked at herself in the mirror.

اگنس در آینه به خودش نگاه کرد. (همان‌طور که ملاحظه می‌کنید در این مثال چون herself در جایگاه مفعول به‌کار رفته و Agnes اسم دختر بوده و به she اشاره دارد، نشان می‌دهد که فاعل و مفعول جمله هر دو یکی است. یعنی اگنس به کس دیگری در آینه نگاه نمی‌کند بلکه دارد به خودش نگاه می‌کند.)

Agnes looked at her in the mirror.

اگنس در آینه به او نگاه کرد. (در این مثال وجود her در جایگاه مفعول جمله نشان‌دهنده آن است که فاعل و مفعول یکی نیستند. یعنی اگنس دارد به شخص دیگری در آینه نگاه می‌کند نه خودش. به‌جای her هر ضمیر مفعولی دیگری اعم از me، you، him، it، us یا them می‌تواند قرار بگیرد.)

• فقط در صورتی که فاعل اول شخص مفرد (یا در برخی شرایط خاص دوم شخص مفرد) باشد می‌توانیم به‌جای ضمیر انعکاسی از ضمیر مفعولی استفاده کنیم تا نشان دهیم فاعل و مفعول جمله یکی است. مثلا:

I saw me in the mirror. = I saw myself in the mirror.

خودم را در آینه دیدم. (من را در آینه دیدم).

در این مثال چون فاعل اول شخص مفرد یا I هست که به گوینده اشاره دارد می‌توانیم به‌جای ضمیر انعکاسی از ضمیر مفعولی در جایگاه مفعول جمله استفاده کنیم تا نشان دهیم مفعول همان فاعل است. گرچه بهتر آن است که ضمیر انعکاسی را به‌کار ببریم.

• از ضمایر انعکاسی هم می‌توان به‌عنوان مفعول مستقیم (direct object) و هم به‌عنوان مفعول غیرمستقیم (indirect object) در جملاتی که به دو مفعول نیاز دارند استفاده کنیم. مثلا:

I hurt myself with the knife when I was making dinner.

وقتی داشتم شام درست می‌کردم با چاقو به خودم آسیب زدم. (در اینجا myself انعکاس‌دهنده فاعل که همان I بوده است و به‌عنوان مفعول مستقیم فعل hurt به‌کار رفته است.)

I bought myself a new car.

برای خودم یک ماشین خریدم. (در واقع myself مفعول غیر مستقیم فعل bought است. وقتی واژه‌ای در جایگاه مفعول غیرمستقیم قرار می‌گیرد، نشان‌دهنده آن است که چرا یا برای چه کسی آن کار انجام شده است. پس I bought a car جمله ما با مفعول مستقیم بوده که یعنی من یک ماشین خریدم. حال برای این‌که توضیح دهیم که چرا یا برای چه کسی این کار را انجام داده‌ایم از مفعول غیرمستقیم استفاده می‌کنیم که در اینجا myself منعکس‌کننده فاعل است.)

متمم حرف اضافه

از ضمایر انعکاسی می‌توانیم در جایگاه متمم یا تکمیل‌کننده حروف اضافه نیز استفاده کنیم. به‌شرطی که فاعل جمله با متمم حرف اضافه یکی باشد. یعنی این ضمیر منعکس‌کننده فاعل در جایگاه متمم حرف اضافه باشد. مثلا:

Sam makes a cup of coffee for himself every morning.

سام هر روز صبح برای خودش یک فنجان قهوه درست می‌کند. (ضمیر himself در نقش متمم حرف اضافه for بود که منعکس‌کننده فاعل جمله یا همان Sam است.)

You have to be proud of yourselves for raising so much money for charity.

شما باید به خودتان مفتخر باشید که این همه پول برای خیریه جمع کردید.

Jerry was quite happy with himself as he admired his work.

جری وقتی که از کارش تعریف می‌‎کرد؛ کاملا از خودش راضی بود.

تاکید

گاهی می‌توانیم از ضمایر انعکاسی در جمله برای افزودن تاکید بیش‌تر در زمان‌هایی که چیزی متفاوت یا غیرعادی است استفاده کنیم. مثلا:

He wants to pass his driving test so that he can drive himself to work.

او می‌خواهد امتحان رانندگی خود را قبول شود تا بتواند خودش را به محل کار ببرد. (معمولا خودمان به سرکار می‌رویم و کسی ما را به سر کار نمی‌برد. با این‌حال از ضمیر انعکاسی استفاده کرده‌ایم که تاکید کنیم قصد دارد خودش خودش را سرکار برساند.)

She broke her arm, so she couldn't wash herself very easily.

دستش شکست؛ بنابراین نمی‌توانست خودش را به‌راحتی بشوید. (معمولا خودمان، خودمان را می‌شوییم نه کس دیگری ولی اینجا تاکید داشته که چون دستش شکسته خودش نمی‌توانسته خودش را راحت بشوید).

همراه با افعال انعکاسی

افعال انعکاسی یا reflexive verbs در زبان انگلیسی به آن دسته از افعالی اطلاق می‌شود که فاعل‌شان با مفعول مستقیم‌شان یکی است. این یعنی فاعل آن‌ها در جایگاه مفعول مستقیم این افعال می‌نشیند. درنتیجه در این نوع از افعال از ضمایر انعکاسی به‌جای مفعول مستقیم‌شان استفاده می‌کنیم. مثلا:

My daughter threw herself on the couch and started playing with her phone.

دخترم خودش را روی مبل انداخت و شروع کرد به بازی کردن با گوشی‌اش. (در این مثال threw فعل انعکاسی است که مفعول مستقیم آن یعنی herself با فاعل جمله یعنی my daughter یکی است؛ به‌همین دلیل می‌توانیم از ضمیر انعکاسی در جایگاه مفعول مستقیم این فعل استفاده کنیم. )

افعال انعکاسی در انگلیسی به دو دسته تقسیم می‌شوند:

• دسته اول آن‌هایی هستند که با آمدن ضمیر انعکاسی معنای آن‌ها تغییری نمی‌کند. مهم‌ترین این افعال عبارتند از:

فعل انعکاسی	معنی
Cut	بریدن، زخمی کردن
Dry	خشک کردن
Hurt	صدمه زدن، آسیب رساندن
Introduce	معرفی کردن
Kill	کُشتن
Prepare	آماده کردن
Teach	یاد دادن

مثلا:

I'm preparing myself for the party.

من دارم خودم را برای مهمانی آماده می‌کنم.

• دسته دوم افعالی است که با گرفتن ضمیر انعکاسی به‌عنوان مفعول، معنی آن‌ها نغییر می‌کند. برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

فعل انعکاسی	معنی
amuse oneself	خود را سرگرم کردن
apply oneself	خود را به زحمت انداختن، زحمت کشیدن
busy oneself	خود را سرگرم کردن
content oneself	بسنده کردن، اکتفا کردن
behave oneself	مودب بودن
blame oneself	خود را مقصر دانستن
distance oneself	دوری کردن
express oneself	اظهار نظر کردن
find oneself	خود را در موقعیتی یافتن، به خود آمدن، خود را پیدا کردن
help oneself	از خود پذیرایی کردن
see oneself	تصور کردن
enjoy oneself	خوش گذشتن

در جدول فوق ضمیر انعکاسی oneself به‌صورت کلی می‌تواند به هریک از ضمایر انعکاسی مثل myself، yourself، herself و… اشاره داشته باشد. انتخاب این‌که چه ضمیری را جایگزین oneself کنیم به فاعل جمله بستگی دارد. مثلا:

I asked my kids to behave themselves.

از بچه‌هایم خواستم مودب باشند. (چون my kids جمع است و به سوم شخص اشاره دارد از ضمیر انعکاسی themselves به‌عنوان مفعول مستقیم behave استفاده کرده‌ایم.)

She saw herself as a famous singer.

او خودش را یک خواننده مشهور تصور می‌کرد. (می‌دید).

Carol said she needs some time to find herself again.

کارول گفت مدتی زمان نیاز دارد تا دوباره به خودش بیاید. (خود را پیدا کند).

ضمیر انعکاسی oneself

علاوه بر مواردی که در جدول ابتدای مقاله ذکر کردیم، یک ضمیر انعکاسی دیگر در انگلیسی وجود دارد که به آن oneself می‌گویند. این ضمیر علیرغم دیگر ضمایر انعکاسی که به شخص یا اشخاص خاصی اشاره داشتند، به فرد خاصی اشاره نمی‌کند. می‌تواند شامل هر فردی اعم از مذکر یا مونث باشد. معمولا از oneself در مواقع زیر استفاده می‌کنیم:

• مشابه سایر ضمایر انعکاسی برای اشاره به ضمیر یا اسم قبل از خود که در جایگاه فاعل قرار گرفته است به‌کار می‌رود. مثلا:

One must be careful not to put oneself in danger

انسان (هر فردی) باید مراقب باشد که خود را در معرض خطر قرار ندهد. (همان‌طور که می‌بینید ضمیر انعکاسی oneself به one که در جایگاه فاعل نشسته است اشاره دارد و جنسیت یا شخص آن مشخص نیست به‌طور کلی درباره هر فرد یا همه افراد صحبت می‌کند. این ضمیر به‌عنوان مفعول فعل put به‌کار رفته است.)

• در مواقعی که فاعل واضح و مشخصی نداشته باشیم. مثلا در مواردی که یک dummy pronoun مثل it داشته باشیم. به مثال زیر توجه کنید:

It's important to give oneself some time after an emotional shock.

مهم است که بعد از یک شوک عاطفی مدت زمانی را به خود اختصاص دهید. (همان‌طور که می‌بینید در این جمله it که یک ضمیر پوچ یا ساختگی است که در جایگاه فاعل نشسته و ما نمی‌دانیم که باید به چندم شخص و یا چه جنسیتی اشاره داشته باشیم برای همین از ضمیر انعکاسی oneself در جایگاه مفعول استفاده می‌کنیم.)

نکات مهم در استفاده از ضمایر انعکاسی

در این بخش برخی از نکات مهم که در حین استفاده از این ضمایر باید به‌یاد داشته باشید را بازگو می‌کنیم:

• توجه داشته باشید که نمی‌توانیم ضمایر انعکاسی را در جایگاه فاعل جمله به‌کار ببریم. مثلا جمله زیر غلط است:

Myself talk to me.

باید به‌جای آن بگوییم:

I talk to myself.

با خودم حرف می‌زنم.

• در حالت نرمال از ضمایر انعکاسی همراه با افعالی که نشان‌دهنده‌ فعالیت‌های روزانه‌مان هستند استفاده نمی‌کنیم، یعنی در مورد کارهایی که خود فرد به‌صورت عادی انجام می‌دهد مثل خوردن، لباس پوشیدن، اصلاح کردن، خود را شستن و… ضمیر انعکاسی به‌کار نمی‌بریم. مگر در صورتی که قصد تاکید بر چیزی را داشته باشیم. به این مثال برای ضمایر انعکاسی در انگلیسی دقت کنید:

جمله درست:

He always shaves before going to work.

او همیشه قبل از رفتن به سرکار اصلاح می‌کند. (چون اصلاح کردن به‌شکل نرمال کاری است که خود فرد انجام می‌دهد بعد از آن از ضمیر انعکاسی استفاده نمی‌کنیم.)

جمله غلط:

He always shaves himself before going to work.

او همیشه قبل از رفتن به سرکار خودش را اصلاح می‌کند.

جمله درست:

Although he lost his right hand in an accident, he always shaves himself before going to work.

با وجود این‌که دست راستش را در یک تصادف از دست داده است؛ همیشه قبل از رفتن به سرکار خودش را اصلاح می‌کند. (تاکید داریم بر این‌که گرچه دستش را از دست داده اما باز هم خودش این کار را انجام می‌دهد. یعنی درست است که اصلاح کردن کاری شخصی و روزمره است که خود فرد انجام می‌دهد اما او دست راستش را از دست داده و الان یک استثنا است و باز هم خودش این کار را انجام می‌دهد.)

• توجه داشته باشید که چون ضمایر انعکاسی در جایگاه مفعول جمله نشسته‌اند نمی‌توانیم آن‌ها از جمله حذف کنیم چرا که ساختار و معنی جمله غلط می‌شود. مثلا:

جمله درست:

She saw herself in the mirror.

خودش را در آینه دید.

جمله غلط:

She saw in the mirror.

در آینه دید. (چه چیزی یا چه کسی را؟؟ بعد از فعل see ما نیاز به یک مفعول داریم و بدون آن جمله ناقص است.)

• اگر بخواهیم در صحبت خود در مورد سوم شخص مفرد به جنسیت آن فرد اشاره‌ای نداشته باشیم می‌توانیم از ضمیر انعکاسی themselves به جای himself یا herself استفاده کنیم. در این حالت ضمیر themselves حالتی مفرد به خود می‌گیرد و به هر دو جنسیت مونث و مذکر اشاره خواهد داشت. البته می‌توانیم به‌جای themselves هر دو ضمیر himself و herself را باهم بیاوریم. به مثال زیر توجه کنید:

Every person needs to take responsibility for themselves now and again. = Every person needs to take responsibility for himself or herself now and again. = Every person needs to take responsibility for him- or herself now and again.

هر فردی باید هرازگاهی مسئولیت خود را بپذیرد. (در این مثال چون با بیان فاعل every person به جنسیت خاصی اشاره نداریم از ضمیر انعکاسی themselves استفاده کرده‌ایم که می‌توانیم آن را با himself or herself یا him-or herself جایگزین کنیم.)

• دسته‌ای دیگر از ضمایر در زبان انگلیسی وجود دارند که دقیقا مطابق با ضمایر انعکاسی هستند اما کاربرد و نقش آن‌ها در جمله کاملا متفاوت است. در مقاله ضمایر تاکیدی در انگلیسی می‌توانید با آن‌ها آشنا شده و متوجه تفاوت این دو دسته ضمیر با یکدیگر بشوید.

• ضمایر انعکاسی همیشه در جایگاه مفعول جمله نشسته و انعکاس‌دهنده فاعل هستند. نمی‌توانیم از این ضمایر در دیگر بخش‌های جمله و یا زمانی که فاعل و مفعول ما یکی نیست استفاده کنیم.

مثال برای ضمایر انعکاسی

در ادامه با بررسی چند مثال متوجه کاربرد و جایگاه این ضمایر انعکاسی در جمله خواهید شد:

Ken looked at himself in the mirror.

کِن در آینه خودش را نگاه کرد. (در این مثال himself در جایگاه متمم حرف اضافه at قرار گرفته و با فاعل جمله که he است مطابقت دارد).

I like to cheer myself up with desserts.

من دوست دارم با دسر خودم را سرحال بیاورم. (ضمیر انعکاسی myself به‌عنوان مفعول فعل cheer به‌کار رفته و انعکاس دهنده فاعل یا همان I است.)

The silly clowns made fools of themselves.

این دلقک‌های احمق خودشان را مسخره کردند.

She made herself a cup of tea and sat down in front of the television.

او یک فنجان چای برای خودش ریخت و رو به روی تلویزیون نشست. (ضمیر انعکاسی herself به‌عنوان مفعول غیرمستقیم فعل made است.)

Parents often blame themselves for the way their children behave.

والدین غالبا خودشان را به خاطر رفتار فرزندانشان سرزنش می‌کنند.

He knitted himself a new sweater.

او برای خودش یک ژاکت جدید بافت. (ضمیر انعکاسی در نقش مفعول غیرمستقیم)

The ski lodge was closed, so we had to content ourselves with a warm cup of coffee at home.

اقامتگاه اسکی بسته بود، بنابراین ما مجبور شدیم به یک فنجان قهوه گرم در خانه بسنده کنیم. (استفاده از ضمیر انعکاسی با استفاده از فعل انعکاسی content که معنای آن را تغییر داده است.)

I cut myself when I was making dinner last night.

دیشب وقتی شام درست می‌کردم خودم را زخمی کردم. (استفاده از myself با فعل انعکاسی cut)

I hope you enjoy yourselves at the party tonight!

امیدوارم در جشن امشب بهتون خوش بگذرد. (استفاده از yourselves به‌عنوان مفعول مستقیم فعل انعکاسی enjoy که معنای آن را عوض کرده است.)

My phone isn't working properly. It turns itself off for no reason.

گوشیم درست کار نمی‌کند. خودش را بی‌هیچ دلیل خاموش می‌کند.

We need to believe in ourselves more.

ما باید به خودمان باور داشته باشیم. (به‌عنوان متمم حرف اضافه in)

Whenever I fail, I tell myself that I need to get up and start over.

هر وقت شکست می‌خورم، به خودم می‌گویم که باید بلند شوم و از نو شروع کنم. (به‌عنوان مفعول)

They were arguing among themselves.

آن‌ها بین خودشان دعوا می‌کردند. (به‌عنوان متمم حرف اضافه among)

کلام آخر

در این مقاله به توضیح ضمایر انعکاسی در زبان انگلیسی پرداختیم و فهرست آن را در اختیار شما قرار دادیم. علاوه بر این، با کاربرد و نقش و جایگاه آن‌ها در جمله آشنا شدید و با بررسی مثال‌های متنوع این موارد را به‌خوبی آموختید. اگر قصد دارید با تمامی ضمایر در زبان انگلیسی آشنا شوید و علاوه بر آن دیگر مباحث گرامری را نیز به‌خوبی بیاموزید، بهتر از اقدام به دانلود و نصب اپلیکیشن زبان‌شناس نمایید.

در این اپلیکیشن علاوه بر مقالات آموزشی و مفید و یادگیری لکچرها و مکالمات در شرایط مختلف می‌توانید با پادکست‌های جدید و کاربردی و گرامرهای ساده و پیشرفته زبان انگلیسی آشنا شوید.