یکی از اهداف کسانی که زبان‌های خارجی یاد می‌گیرند، معلم شدن و تدریس آن زبان به علاقه‌مندان است. در واقع تدریس زبان‌های خارجی یکی از مشاغل محبوب برای کسانی است که غیر از زبان مادری به زبان دیگری تسلط دارند. این شغل می‌تواند بسیار پردرآمد هم باشد به‌خصوص اگر معلم خوبی باشید و زبانی که تدریس می‌کنید، تقاضای زیاد ولی متخصصان کمتری داشته باشد. زبان فرانسه یکی از همین زبان‌ها است. در ادامه در مورد مراحل معلم زبان فرانسه شدن و هر آنچه که در مورد آن لازم است بدانید، بیشتر می‌خوانید.
چرا باید معلم زبان فرانسه شویم؟
زبان فرانسه یکی از زبان‌های محبوب در دنیا و زبان رسمی بسیاری از کشورهای دنیا است. اگر قصد مهاجرت دارید، فرانسه و استان کبک در کانادا و بسیاری از کشورهای فرانسوی‌زبان دیگر در دنیا، مهاجرپذیر هستند و امکانات و موقعیت‌های ویژه‌ای برای مهاجران در نظر می‌گیرند. در نتیجه یاد گرفتن این زبان می‌تواند راه شما را برای مهاجرت کردن تسهیل کند.
با توجه به این نکته، تقاضا برای یادگیری زبان فرانسه افزایش پیدا کرده و در سال‌های اخیر بسیار بیشتر شده است و این استقبال روز به روز بیشتر هم می‌شود. با افزایش متقاضیان، نیاز به معلم‌های خوب و متخصص در آموزشگاه‌ها احساس می‌شود.
با توجه به اینکه متخصصان این رشته بسیار کمتر از زبان‌هایی مثل انگلیسی است، اگر معلم خوبی باشید و مهارت زیادی در زبان فرانسه و تدریس آن داشته باشید، مطمئنا بیکار نمی‌مانید بلکه می‌توانید با حقوق نسبتا بالا در بهترین آموزشگاه‌های کشور تدریس کنید.
آموزشگاه‌های خوب زبان معمولا برای معلم‌های زبان خود مزایای متعددی در نظر می‌گیرند. درآمد بالا، بیمه و سنوات، اطمینان شغلی و... در انتظار معلم‌های متخصص و باتجربه است.
غیر از آموزش در آموزشگاه‌ها، اگر معلم زبان فرانسه شوید می‌توانید به‌صورت خصوصی هم تدریس کنید. درآمد تدریس خصوصی بسیار بیشتر از تدریس در آموزشگاه‌ها است اما به مهارت‌های دیگری هم غیر از آموزش زبان نیاز دارد. باید بتوانید بازاریابی کنید و خودتان را به‌عنوان معلم زبان فرانسه معرفی کنید.
از مزایای این روش تدریس این است که ساعت کاری و درآمد شما کاملا دست خودتان است و کاملا توافقی می‌توانید با زبان‌آموزان‌تان کار را پیش ببرید.
اما برای اینکه معلم زبان فرانسه شویم باید چه مسیری را طی کنیم؟
مراحل معلم زبان فرانسه شدن چیست؟
برای اینکه معلم زبان فرانسه شوید باید برنامه‌ریزی بلندمدت داشته باشید و این مراحل را طی کنید.
۱. تسلط بر زبان فرانسه
اولین قدم این است که خودتان تسلط قابل قبولی روی زبان فرانسوی داشته باشید. برای این منظور باید ابتدا به سطح قابل قبولی از این زبان برسید که برای این کار چند راه پیش روی شماست.
تحصیل در دانشگاه
در ایران رشته‌ی زبان فرانسه در گرایش‌های ترجمه، آموزش و ادبیات در دانشگاه‌ها تا مقطع دکترا ارائه می‌شود. یک راه برای آشنا شدن با زبان فرانسه و مسلط شدن بر آن، تحصیل در دانشگاه است. این رشته سه گرایش مختلف دارد. یکی ترجمه است که تمرکز آن بر ترجمه‌ی متون زبان فرانسوی و بررسی تئوری‌ها و تاریخچه‌ی ترجمه است. گرایش بعدی ادبیات زبان فرانسوی است که با تمرکز بر آثار ادبی زبان فرانسه ارائه می‌شود. گرایش آموزش، دانشجویان را برای تدریس زبان آماده می‌کند. پس اگر قصد دارید که در نهایت معلم زبان فرانسه شوید، بهتر است که موقع انتخاب رشته، گرایش آموزش را انتخاب کنید.
نکته‌ای که در مورد تحصیل در دانشگاه در رشته‌ی فرانسه باید بدانید این است که اصلا لازم نیست پیش‌زمینه‌ای از زبان فرانسه داشته باشید. همه‌چیز از صفر و از ابتدا به شما آموزش داده می‌شود. البته اگر از قبل با این زبان آشنایی کمی داشته باشید، کار شما راحت‌تر می‌شود.
یادگیری زبان فرانسه در آموزشگاه
روش دیگری که برای یادگیری زبان و بالا بردن سطح در این زبان وجود دارد، شرکت در کلاس‌های آموزشگاه‌های زبان است. در آموزشگاه‌های زبان دوره‌های آموزش زبان فرانسه با متدهای رایج آموزشی برگزار می‌شود و چند وقت یک بار در آزمون تعیین سطح شرکت می‌کنید.
یادگیری خودخوان
زبان فرانسوی اگر از قبل با آن آشنایی نداشته باشید، زبان سختی برای یادگیری خودخوان است. اما اگر تا حدودی یک دانش اولیه از این زبان، گرامر ابتدایی، تلفظ و... داشته باشید، می‌توانید بقیه‌ی مسیر را به صورت خودخوان دنبال کنید. اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای آموزشی، کتاب‌ها، کانال‌های یوتیوب، فیلم و موسیقی و... از منابعی هستند که در این مسیر به شما کمک می‌کنند.
هر چند وقت یک بار می‌توانید در آزمون‌های تعیین سطح یا آزمون‌های زبان فرانسه شرکت کنید تا متوجه شوید که در چه سطحی قرار دارید.
۲. گذراندن دوره‌های تربیت معلم
برای آموزش در محیط‌های آموزشی، غیر از تسلط بر خود زبان، باید مهارت‌های دیگری هم کسب کنید. تکنیک‌های آموزشی زبان دوم، مدیریت کلاس، روش‌های برگزاری آزمون و تحلیل نتایج، روش‌های تعیین نمره و... از جمله چیزهایی است که در دوره‌های تربیت معلم به آن پرداخته می‌شود.
اگر در دانشگاه در گرایش آموزش تحصیل کرده باشید، معمولا نیازی به گذراندن دوره‌ی تربیت معلم نیست چون همان مباحث به شما آموزش داده می‌شود. اما اگر در آموزشگاه، این زبان را یاد گرفته باشید یا در گرایش‌های دیگر زبان فرانسوی تحصیل کرده باشید، باید در دوره‌های تربیت معلم که توسط خود آموزشگاه‌ها برگزار می‌شود شرکت کنید و مدرک آن را بگیرید.
۳. درخواست از آموزشگاه‌ها
مرحله‌ی بعدی برای معلم شدن درخواست از آموزشگاه‌ها یا بررسی کردن آگهی‌های استخدام است. اگر روابط عمومی خوبی داشته باشید، در زبان فرانسه به مهارت کافی رسیده باشید و مدرک تربیت مدرس هم داشته باشید، معمولا خیلی زود می‌توانید در یکی از آموزشگاه‌ها به‌عنوان معلم زبان فرانسه مشغول به کار شوید.
هر چقدر که سابقه و تجربه‌ی شما بیشتر شود، هم درآمدتان افزایش پیدا می‌کند و هم برای پیدا کردن شغل‌های بهتر و ارتقاء شغلی، راه ساده‌تری در پیش رو دارید.
۴. تدریس در پلتفرم‌های آموزشی یا تدریس خصوصی
اگر دوست ندارید معلم آموزشگاه باشید، این روزها آموزش آنلاین هم محبوب شده و عده‌ی زیادی به دلیل مشغله‌های مختلف، آموزش آنلاین را ترجیح می‌دهند. پلتفرم‌های زیادی برای آموزش آنلاین زبان فعالیت می‌کنند. در این پلتفرم‌ها می‌توانید به‌عنوان معلم ثبت نام کنید، شاگرد خصوصی بگیرید و آنلاین کار آموزش را شروع کنید. این روش می‌تواند برای شروع کار شما هم تجربه‌ی خوبی باشد. شاید در آموزش آنلاین اعتمادبه‌نفس بیشتری داشته باشید و کم‌کم برای محیط آموزشی حضوری آماده شوید.
هم پلتفرم ایرانی و هم پلتفرم خارجی برای تدریس زبان وجود دارد. اگر بتوانید در پلتفرم‌های خارجی فعالیت کنید، درآمد شما چند برابر می‌شود.
در نهایت اگر دوست دارید بدون هیچ واسطه‌ای تدریس کنید می‌توانید، تدریس خصوصی را دنبال کنید. البته دقت کنید که برای تدریس خصوصی باید فضای مناسبی برای برگزاری کلاس داشته باشید که معمولا در خانه‌ی زبان‌آموز است.
برای معلم زبان فرانسه شدن باید زبانم در چه سطحی باشد؟
احتمالا یکی از مهم‌ترین سوال‌هایی که برای شما پیش آمده این است که برای تدریس زبان فرانسه، باید سطح زبان در چه حدی باشد؟
شما در هر سطحی که باشید می‌توانید به زبان‌آموزانی که در سطح پایین‌تر از شما قرار دارند، تدریس کنید. اما اگر می‌خواهید معلمی خوب و مسلط باشید، بهتر است سطح زبان خود را تا جایی که قابل‌قبول باشد برسانید. توانایی شما باید در تمام چهار مهارت اصلی زبان یعنی خواندن، نوشتن، شنیدن و حرف زدن (Parler/Écouter/Écrire/Lire) در سطح بالایی باشد.
اگر در دانشگاه تحصیل می‌کنید معمولا با همان مدرک کارشناسی می‌توانید کار تدریس را شروع کنید. البته اگر بتوانید کارشناسی ارشد هم بگیرید، قطعا فرصت‌های شغلی شما بیشتر می‌شود و می‌توانید حقوق بالاتری دریافت کنید.
در هر صورت زبان فرانسه را چه در دانشگاه چه در آموزشگاه یاد گرفته باشید با شرکت در آزمون‌های زبان فرانسه می‌توانید سطح خودتان را مشخص کنید و مدرک آن را برای اثبات سطح زبان خود ارائه کنید.
مهم‌ترین آزمون‌هایی که می‌توانید شرکت کنید و مدرک آن را به‌عنوان مدرکی برای اثبات سطح زبان خود استفاده کنید، آزمون‌های زیر است:
- TCF؛
- TEF؛
- آزمون دِلف (DELF)؛
- آزمون دَلف (DALF).
با شرکت در این آزمون‌ها سطح شما که ممکن است یکی از موارد زیر باشد، مشخص می‌شود:
زبان فرانسه سطح‌بندی‌هایی دارد:
- (A1) یا سطح ابتدایی
- (A2) یا سطح مقدماتی
- (B1) یا سطح میانی
- (B2) یا سطح فوق‌میانی
- (C1) یا سطح پیشرفته
- (C2) یا سطح تسلط کامل
آزمون TCF مخفف Le test de connaissance du français یا آزمون دانش زبان فرانسه است که در ایران هم برگزار می‌شود. این آزمون از سطح A1 تا C2 را مشخص می‌کند. یعنی هر سطح آزمون جدا ندارد و شما باید توجه به نمره‌ای که کسب می‌کنید، سطح‌بندی می‌شود. مدت اعتبار مدرک آن دو سال است و بیشتر برای مهاجرت و تحصیل خصوصا در کبک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آزمون TEF مخفف le test d’évaluation de fraçais یا آزمون ارزیابی زبان فرانسه است. این آزمون شباهت زیادی به TCF دارد و از سطح از A1 تا C2 را مشخص می‌کند. آزمون TEF در ایران هم برگزار می‌شود.
آزمون دِلف (DELF) مخفف Diplôme d’études en langue française به‌معنی دیپلم مطالعات زبان فرانسه است. مدرک این آزمون محدودیت اعتبار ندارد و در ایران هم برگزار می‌شود. آزمون DELF فقط برای چهار سطح A1 و A2 و B1 و B2 و برای هر سطح به‌صورت مجزا برگزار می‌شود.
آزمون دَلف (DALF) مخفف Diplôme Approfondi de Langue Française به‌معنای دیپلم پیشرفته‌ی زبان فرانسه است. این آزمون برای دو سطح C1 و C2 به‌صورت جداگانه برگزار می‌شود.
مدارک لازم برای معلم زبان فرانسه شدن
برای اینکه معلم زبان فرانسه شوید چه در آموزشگاه‌ها چه در پلتفرم‌های آموزشی، باید مدرک زبان خود را ارائه کنید. برای بیشتر این مجموعه‌های آموزشی، مدارک لازم شامل موارد زیر است:
- مدرک کارشناسی، کارشناسی ارشد و بالاتر در رشته‌های آموزش زبان فرانسه و مترجمی زبان فرانسه؛
- نیتیو بودن یا داشتن مدارک TCF و TEF در صورتی که مدرک دانشگاهی ندارید؛
- شرکت در آزمون ورودی آموزشگاه یا پلتفرم آموزشی (اگر مدارک شما بین‌المللی باشد احتمالا به این آزمون ورودی نیازی نخواهید داشت.)؛
- مدرک شرکت در دوره‌های تربیت معلم (TTC).
ویژگی‌های یک معلم زبان فرانسه خوب چیست؟
غیر از مدارک و توانایی‌های مرتبط با زبان، یک معلم خوب باید ویژگی‌های دیگری هم داشته باشد تا بتواند کلاس را مدیریت کند و آن چیزی که خودش کاملا بلد است به دیگران هم یاد بدهد. مثلا مهارت‌های ارتباطی قوی، توانایی برگزاری آزمون‌های استاندارد و... از جمله مهارت‌هایی است که باید یاد بگیرید و بعضی از آن‌ها در دوره‌های تربیت مدرس آموزش داده می‌شود.
برای اینکه معلم زبان فرانسه موفقی باشید، که این موفقیت برای شما درآمد بیشتر و امنیتی شغلی بیشتری را به دنبال دارد، مهارت‌های زیر را در خودتان تقویت کنید.
مدیریت کلاس
اگر در آموزشگاه تدریس کنید یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی که باید بلد باشید مدیریت کلاس با چندین زبان‌آموز است. باید مطمئن شوید که همه به امکانات یکسان دسترسی دارند و امکان سوال پرسیدن و شرکت در مباحث کلاس برای همه فراهم است. مدیریت کلاس نیازمند نظم و سازماندهی، توجه به جزئیات و مهارت‌های ارتباطی قوی است. برای اینکه کلاس خوبی داشته باشید، باید به نکته‌های زیر توجه کنید:
- در نظر گرفتن نمره و رتبه‌بندی متناسب و همین طور ارائه‌ی بازخورد به هر زبان‌آموز؛
- ارائه‌ی پیشنهاد برای بهبود، متناسب با نیاز هر زبان‌آموز؛
- مدیریت کردن مشکلات و تنش‌هایی که در کلاس ایجاد می‌شود؛
- استفاده از تکنولوژی‌ها و ابزارهای مختلف برای آموزش؛
- نوشتن طرح درس مناسب و تغییر دادن آن در صورت نیاز.
مهارت‌های بین فردی
معلمان زبان در کلاس‌های آموزشی با شخصیت‌ها و سطح توانایی‌های متفاوتی در یادگیری زبان مواجه می‌شوند. هر زبان‌آموز ویژگی‌های خاص خود را دارد. یک معلم فرانسوی ممکن است زبان فرانسه را در سطح ممتاز به افراد بزرگسال یا فرانسوی ابتدایی و پایه را به زبان‌آموزان کودک آموزش دهد. یعنی از تمام بازه‌های سنی زبان‌آموز دارد. این امر مستلزم انطباق با نیازهای یادگیری هر یک و ارائه دروسی است که دانش‌آموزان با اشتیاق مداوم درگیر آن شوند. معلمان فرانسوی همچنین برای غلبه بر تردید دانش‌آموزان در صحبت کردن یا نوشتن به یک زبان جدید، به مهارت‌های بین فردی نیاز دارند.
صبر و حوصله
صبر و حوصله یکی دیگر از مهم‌ترین ویژگی‌های معلم است؛ فرقی نمی‌کند که زبان فرانسه تدریس کنید یا هر رشته‌ی دیگری. تدریس زبان به صبر بیشتری هم نیاز دارد چون یادگیری زبان خارجی با چالش‌های زیادی برای زبان‌آموزان همراه است؛ چون بسیاری از آن‌ها در ابتدایی‌ترین مهارت‌های زبان هم ممکن است دچار مشکل شوند. معلم در این شرایط ناچار می‌شود تا روند آموزش را متناسب با توان زبان‌آموزان تنظیم کند.
علاوه بر این، در مسیر یادگیری یک زبان جدید، معمولا زبان‌آموزها زیاد دچار ناامیدی می‌شوند و این کار را برای آموزش، سخت‌تر می‌کند. بنابراین معلم زبان فرانسه باید صبر و حوصله‌ی بیشتری برای کنار آمدن با این چالش‌ها داشته باشد.
آشنایی با فرهنگ
یکی از وظایف معلم زبان فرانسه این است که زبان‌آموزان را با فرهنگ فرانسه و کشورهای فرانسوی‌زبان هم آشنا کند. آشنایی با فرهنگ یک کشور، درک زبان آن را آسان‌تر و شیرین‌تر می‌کند. معلم زبان فرانسه باید دائما در جریان رویدادها فرهنگی، توسعه‌های فرهنگی و تغییرات زبان و فرهنگ در فرانسه و کشورهای فرانسوی زبان قرار داشته باشد.
برای آشنایی با فرهنگ، معلم زبان فرانسه باید دائما در حال خواندن روزنامه‌های فرانسوی، گوش دادن به اخبار و تماشای رسانه‌های فرانسوی‌زبان باشد. حتی اگر امکان‌پذیر باشد، بد نیست که معلم زبان فرانسه به این کشور یا سایر کشورهای فرانسوی‌زبان سفر کند تا از نزدیک با فرهنگ و زبان آن‌ها آشنا شود.
آمادگی دائمی و تسلط بر زبان
با گرفتن مدرک زبان، کار شما با یک زبان خارجی تمام نمی‌شود. یادگیری زبان هرگز تمام‌شدنی نیست و شما به نقطه‌ای نمی‌رسید که بتوانید ادعا کنید من زبان فرانسه یا هر زبان دیگری را به‌صورت کامل بلدم. دائما باید در حال یادگیری باشید. بسیاری از مباحث را ممکن است در طول زمان فراموش کنید. همیشه باید مطالعه کنید تا از روش‌های آموزشی جدید عقب نمانید.
موقعیت‌های شغلی برای معلم زبان فرانسه
معلم زبان فرانسه می‌تواند در یکی از موقعیت‌های شغلی زیر مشغول به کار شود:
مدارس و مهدکودک‌های چند زبانه
این روزها بسیاری از مدارس خصوصی و مهدکودک‌ها، غیر از برنامه‌های رایج، برنامه‌های فوق برنامه برای بچه‌ها دارند که زبان دوم یکی از این برنامه‌ها است. معلم زبان فرانسه می‌تواند در این مراکز دوزبانه تدریس کند. البته برای کار در مهدکودک‌ها، معلم زبان مدرسه باید توانایی کار با بچه‌های کوچک هم داشته باشد.
تدریس در آموزشگاه‌ها
این مورد یکی از رایج‌ترین مشاغلی است که می‌توانید به آن فکر کنید. با مراجعه به آموزشگاه‌ها می‌توانید برای معلم شدن درخواست بدهید.
تدریس در دانشگاه
اگر رشته‌ی زبان فرانسه را تا بالاترین سطح در دانشگاه دنبال کنید می‌توانید به تدریس در دانشگاه هم فکر کنید.
تدریس خصوصی
تدریس خصوصی یکی از پردرآمدترین مشاغلی است که معلم زبان فرانسه می‌تواند دنبال کند. آزادی عملی که در تدریس خصوصی دارید، باعث می‌شود که بتوانید از وقت خود به بهترین شکل استفاده کنید. در ضمن درآمد تدریس خصوصی معمولا از آموزشگاه‌ها بیشتر است.
چطور برای معلم زبان فرانسه شدن آماده شویم؟
یکی از مهم‌ترین مراحل معلم زبان فرانسه شدن، یادگیری و تسلط کامل بر خود زبان فرانسه است. این کار نیازمند صبر فراوان است و باید دائما تمرین و مطالعه کنید. بهترین کاری که می‌توانید برای پیشرفت شغلی خودتان انجام دهید این است که خودتان را غرق در زبان فرانسه کنید. یعنی فیلم و سریال فرانسوی ببینید، برنامه‌های تلویزیونی فرانسوی را دنبال کنید، دامنه‌ی لغات خود را گسترش دهید و با فرهنگ کشور مقصد آشنا شوید. برای این منظور از روش‌های زیر استفاده کنید:
- خواندن کتاب‌ها و مقاله‌ها به زبان فرانسوی؛
- تماشای برنامه‌ها به زبان فرانسوی یا استفاده از زیرنویس فرانسوی برای فیلم‌هایی که می‌بینید؛
- گوش دادن به زبان فرانسوی از طریق شنیدن پادکست و اخبار و موزیک؛
- مکالمه و ارتباط پیوسته با فرانسوی‌زبان‌ها.
جمع‌بندی
زبان فرانسوی بعد از انگلیسی یکی از محبوب‌ترین زبان‌های خارجی برای یادگیری در ایران است. به لطف برنامه‌های مهاجرتی جذاب که توسط کشورهای فرانسوی‌زبان ارائه می‌شود، عده‌ی زیادی برای مهاجرت به این کشورها به یادگیری زبان فرانسه روی می‌آورند. تقاضا برای یادگیری زبان فرانسوی روز به روز بیشتر می‌شود و به دنبال آن نیاز به معلم زبان فرانسه هم افزایش پیدا می‌کند.
برای معلم زبان فرانسه شدن باید ابتدا سطح زبان خود را به سطح قابل قبولی برسانید و بعد مدارک لازم را تهیه کرده و بعد از گذراندن دوره‌های تربیت معلم، به شکل خصوصی یا در آموزشگاه‌ها مشغول به کار شوید.
یکی از بهترین روش‌ها برای یادگیری هر زبان خارجی، استفاده از اپلیکیشن‌های آموزش زبان است. اگر غیر از فرانسوی به زبان انگلیسی هم علاقه دارید، از اپلیکیشن زبانشناس استفاده کنید. هر منبعی که برای یادگیری زبان انگلیسی نیاز داشته باشید در این اپلیکیشن گنجانده شده است. کافی است روزی چند دقیقه با آن کار کنید و در مدت کوتاهی، متوجه پیشرفت خودتان در زبان انگلیسی شوید.
